1 Mayıs İşçi ve Emekçiler Bayramı, işçi ve emekçiler tarafından dünya çapında 100 yılı aşkın bir süredir kutlanan, birlik, dayanışma ve haksızlıklarla karşı mücadele günü olarak anılıyor.
Türkiye dahil dünya üzerindeki pek çok ülkede, 1 Mayıs resmî tatil olarak kabul ediliyor.
1 MAYIS’IN DOĞUŞU
1 Mayıs ilk olarak 1886'da Amerika İşçi Sendikaları Konfederasyonu önderliğinde işçilerin günde 12 saat, haftada 6 gün olan çalışma takvimine karşı eylem başlatmasıyla ortaya çıktı. Binlerce işçi günlük 8 saatlik çalışma talebiyle iş bırakarak eylemlerin önünü açtı.
Amerika’da eylemler ile başlayan talep, zamanla kabul edilerek, 8 saatlik iş günü tasarısı birçok ülkede resmen kabul edildi. Böylece 1 Mayıs, işçilerin birlik ve dayanışmasını yansıtan bir bayram olma özelliğini kazanarak yıllar içinde başta sosyalist ülkeler olmak üzere birçok ülkeye yayıldı.
TÜRKİYE’DE 1 MAYIS BAYRAMI
1 Mayıs İşçi Bayramı, Türkiye'de ilk kez 1923'te resmî olarak kutlanırken 2008 Nisan'ında, "Emek ve Dayanışma Günü" olarak kutlanması kabul edildi. Öte yandan 22 Nisan 2009 tarihinde TBMM'de kabul edilen yasa gereği, 1 Mayıs resmi tatil sayıldı.
Türkiye’de 1 Mayıs geniş kapsamlı olarak ilk kez 1976 yılında Taksim'de Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) tarafından kutlanmıştı.
1977 yılında ise İstanbul Taksim Meydanı'nda yüz binlerce kişiyle en geniş katılımlı 1 Mayıs toplantısı yapılırken böylece Taksim, Türkiye’de İşçi bayramının sembolü haline geldi.
TAKSİM'DE KUTLAMA YAPILMASI YASAKLANDI
Türkiye’de uzun yıllar 1 Mayıs’ın Taksim’de kutlanması yasaklanırken ara ara açılmasıyla birlikte vatandaşlar tarafından meydanda binlerce vatandaş tarafından kutlandı. Taksim’de 1 Mayıs son olarak 2012 yılında kutlanılmasının ardından sonraki yıllarda hükümetin aldığı kararla işçi bayramında kapatıldı.
2024 YILINDA 1 MAYIS MANZARALARI
2024 yılında ise Türkiye’de işçi bayramı resmi tatil olurken Taksim’de toplanılmasına yine izin verilmedi. İstanbul Valiliği, Taksim’e giden güzergahlar olmak üzere giriş ve çıkışları kapatarak yoğun güvenlik önlemleri aldı.
Ayrıca Cumhurbaşkanı Erdoğan 1 Mayıs ile ilgili yaptığı açıklamada Taksim meydanının mitinge uygun olmadığı yorumunu yaptı. 32 yıl sonra 2010 yılında Taksim’i 1 Mayıs kutlamalarına AK Parti’nin açtığını hatırlatan Erdoğan ‘"İstanbul'da yapılacak kutlamalar için 40 ayrı yer ve güzergah belirlenmiştir. Sadece İstanbul değil, 55 ilimizdeki 103 ayrı etkinliğe de izin verilmiştir” ifadelerini kullandı.
CHP VE DİSK TAKSİM’E YÜRÜYECEK
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü etkinlikleri için Taksim Meydanı'na izin verilmemesinin ardından CHP ve DİSK başta olmak üzere bazı sivil toplum kuruluşları Taksim çağrısı yaptı. Anayasa Mahkemesi'nin Taksim kararını hatırlatan CHP lideri Özgür Özel, kararın anayasaya uymadığını söyledi. Bugün CHP ve DİSK’in, saat 10.00'da Saraçhane'de buluşarak Taksim'e yürümesi beklenirken bazı grupların Şişli ve Beşiktaş’ta toplanması için çağrı yapıldı.
SARAÇHANE'DE TOPLANILMAYA BAŞLANDI
Taksim'e giriş ve çıkışlar kapatılırken, Şişhane, Kabataş, Mecidiyeköy, Şişli, Saraçhane, Beşiktaş Meydanı ve Dolmabahçe'de otoparklarda bulunan park halindeki araçlar kaldırıldı.
1 Mayıs'ı kutlamak isteyen konfederasyon, sendikalar, işçi grupları ve siyasi parti temsilcileri ise Saraçhane'de toplanmaya başlarken alana girmek isteyen vatandaşlar, üst aramasından geçirildi.
