Araç sahipleri arasında sıkça dile getirilen bir soru, motoru çalıştırdıktan sonra harekete geçmek için beklemek gerekip gerekmediğidir. Özellikle motor türüne, hava koşullarına ve araç teknolojisine göre bu sürenin değişiklik gösterdiği uzmanlar tarafından belirtiliyor. Peki, hangi durumlarda motoru bekletmek faydalı? Hangi tür araçlar için bu süre önemli? İşte detaylar...
START-STOP TEKNOLOJİSİNİN ROLÜ
Günümüzde birçok modern araç, yakıt tasarrufu ve düşük emisyon hedefleri doğrultusunda start-stop teknolojisi ile donatılmış durumda. Bu sistem, aracın dur-kalk trafiğinde motoru otomatik olarak durdurup yeniden çalıştırmasını sağlıyor. Ancak bu teknolojiler, motora kısa süreliğine bile olsa zarar vermeyecek şekilde geliştirilmiştir.
Aracınızı ilk çalıştırdığınızda beklemeniz gerekip gerekmediği konusu ise aracınızın motor türüne ve kullanılan yakıtın kalitesine göre değişiklik gösterebilir.
EMİSYON VE YAKIT KALİTESİNİN ETKİSİ
Türkiye’de kullanılan yakıtların kalitesi, motor ömrü üzerinde doğrudan etkili bir faktördür. Özellikle dizel araçlarda düşük kaliteli yakıt kullanımı, emisyon sistemlerinin arızalanmasına ve motor parçalarının daha hızlı yıpranmasına neden olabilir. Dizel partikül filtresi (DPF) ve egzoz gazı devirdaim valfi (EGR) gibi parçaların sık sık arızalanması, genellikle düşük kaliteli mazotun yan ürünü olan kurum birikiminden kaynaklanır.
Bu sebeple dizel motorlarda ilk çalıştırmada motorun birkaç saniye ısınması ve hareketten önce doğru yağlamayı sağlaması kritik bir öneme sahiptir.
MOTOR TÜRÜNE GÖRE BEKLEME SÜRESİ
Motoru çalıştırdıktan sonra bekleme süresi, aracınızın türüne ve hava koşullarına bağlı olarak değişebilir:
Benzinli motorlar, dizel motorlara kıyasla daha hızlı ısınır ve yağlama sistemleri daha çabuk devreye girer. Bu nedenle motoru çalıştırdıktan sonra, normal şartlarda 10-15 saniye beklemek yeterlidir. Ancak soğuk havalarda 30 saniye kadar beklemek motorun sağlığı için faydalı olacak.
Dizel motorlar, daha karmaşık bir yanma sistemi ve fazla sayıda parçaya sahip olduğu için biraz daha özen ister. Özellikle kış aylarında motorun ısınması daha uzun sürer. Normal şartlarda 30 saniye beklemek yeterlidir, soğuk havalarda ise 1 dakikaya kadar beklenmesi önerilir.
Motoru çalıştırdıktan sonra bekleme süresi kadar, hareket tarzınız da önemlidir. Özellikle motor soğukken ani hızlanmalardan kaçının, gaz pedalına yumuşak basarak motoru zorlamayın ve motor ısınana kadar düşük devirde kullanın.
Eski tip motorlar, uzun süreli bekleme gerektirirken, günümüz motor teknolojisi bu süreyi minimuma indirdi. Tıpkı eski tip sabit disklerin (HDD) yavaş çalışması, yeni nesil SSD'lerin ise daha hızlı başlaması gibi, modern motorlar da daha kısa sürede yağlama ve ısınma işlemlerini tamamlayabiliyor.