Selin TURŞAK/ KAMU SON HABER
Askerlik sistemi sil baştan değişti. Milli Savunma Bakanlığı (MSB) Resmi Gazete’de verdiği ilanda Askeralma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’te değişikliğe gitti. MSB, yönetmelik kapsamında önemli düzenlemeler yaptığını duyurdu. 22 Temmuz 2020 tarihli ve 31193 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmelikte bazı maddeler değiştirildi ve önemli eklemeler yapıldı. Ayrıca bedelli askerlik müracaat şartlarında da değişikliğe gidildiği belirtildi.
İşte yönetmelikte değişiklik yapılan maddeler şu şekilde:
22 Temmuz 2020 tarihinde yayımlanan Resmi Gazete’de 46’ncı maddenin üçüncü fıkrasında değişikliğe gidildi. Bundan sonra “Sözleşmeli er adaylığından, sözleşmeli erbaş ve erlikten, uzman erbaşlıktan ve yükümlülük esasına göre silahaltında muvazzaf veya sözleşmeli subay ve astsubaylığı kazandıktan sonra eğitimde veya görevde iken 43 üncü maddede belirlenen askerlik hizmet süresini tamamlamadan ayrılanlardan, silahaltında olmayanların askerlikleri 49 uncu, 50 nci, 51 inci, 59 uncu ve 95 inci maddeler kapsamındaki durumlar hariç ertelenmez” denildi.
3 AY SÜRE İLE ERTELENİR
Aynı Yönetmeliğin 47’nci maddesinin ikinci ve sekizinci fıkraları, “Farklı programlara yatay geçiş yaptıranlar dâhil yatay geçiş yaparak okul değiştirenlerin ertelemelerine birinci fıkrada belirtilen esaslara göre devam edilir. Yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarında öğrenim görenlerin askerlikleri yetkili Türk makamlarınca okulun tanınmasını müteakip birinci ila yedinci fıkralardaki esaslara göre ertelenir. Yükseköğretim kurumlarına kayıt hakkı kazandığını belgeleyenlerin askerlikleri, kayıt hakkı kazandığı tarihten önce yoklama kaçağı ve/veya bakaya olmamaları şartıyla, kayıt hakkı kazandığı tarihten itibaren üç ay süre ile ertelenir” şeklinde değiştirildi.
ASKERLİK ERTELEME İŞLEMLERİ
Aynı Yönetmeliğin 60’ıncı maddesi kapsamında erteleme yapıldıktan sonra iptalini gerektiren durumun meydana gelmesinden itibaren en geç iki ay içinde bu durumun erteleme işlem makamına bildirilmesinden teklif makamı ve yükümlü sorumludur.
Kanunda belirtilen nedenlerle ertelemesi yapılanlardan; Hak sahibi olmadığı, bilgi veya belgeleri gerçeği yansıtmadığı halde askerliği ertelendiği tespit edilenlerin ertelemeleri iptal edilir ve askerlik işlemleri erteleme işleminin yapıldığı tarih esas alınarak yürütülür. Erteleme süresi içinde erteleme iptalini gerektiren durumu birinci fıkra kapsamında bildirmeyerek haksız erteleme süresi kullandığı tespit edilenlerin ertelemeleri iptal edilir ve askerlik işlemleri erteleme nedeninin sona erdiği tarih esas alınarak yürütülür.
Müracaatına ait belgelerde sahtecilik veya resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyanda bulunarak idareyi yanıltmak suretiyle erteleme başvurusunda bulunduğu tespit edilenler hakkında Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur.”
HER TÜRLÜ ASKERLİK İŞLEMLERİ ERTELENİR
Aynı yönetmeliğin 95’inci maddesinin birinci fıkrası ise, “Emniyet Teşkilatı kadrolarında kadro ve/veya rütbeleri ile ilişkisi devam eden Emniyet Hizmetleri Sınıfına mensup personel ile polis eğitim ve öğretim kurumlarında öğrenim görenler veya bu kurumların giriş sınavlarını kazananlardan askerlik hizmetini yapmamış olanların ve 46 ncı maddenin üçüncü fıkrası kapsamındakilerin her türlü askerlik işlemleri ertelenir” olarak değiştirildi.
Bedelli askerlik müracaat şartlarında da değişikliğe gidildi. İşte yeni bedelli askerlik müracaatları şu şekilde:
a) Askerlik çağına girmiş yükümlülerden herhangi bir yaş sınırlandırması olmaksızın fiilî askerlik hizmetine başlamamış olmak.
b) Yoklaması olmayan yükümlüler için yoklamaya esas sağlık muayenelerini tamamlayarak “Askerliğe Elverişlidir” kararı verilmiş olmak.
c) Kura veya sınıflandırma işlemini müteakip bedelli askerlikten yararlanma hakkı elde edip de bu haktan vazgeçmemiş olmak.
ç) Askerlik çağına girdiği tarihten bedelli askerliğe müracaat tarihine kadar, herhangi bir dönemde yoklama kaçağı, saklı veya bakaya kalanlar için bedelli askerliğe müracaat tarihinden itibaren iki ay içinde ödemesini yapmak ve kura veya sınıflandırma öncesi bedelli askerlikten vazgeçmemiş olmak.
(2) Bedelli askerlik yararlanma şartları şunlardır:
a) Askerlik çağına girdiği tarihten bedelli askerliğe müracaat tarihine kadar, herhangi bir dönemde yoklama kaçağı, saklı veya bakaya kalmamış olanlar için ödeme yaptığı tarihte geçerli olan Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirlenen bedel tutarını, müracaat tarihinden itibaren iki ay içinde peşin ödemek.
b) Askerlik çağına girdiği tarihten bedelli askerliğe müracaat tarihine kadar, herhangi bir dönemde yoklama kaçağı, saklı veya bakaya kalanlar için ödeme yaptığı tarihte geçerli olan Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirlenen bedel tutarı ile Kanunun 9 uncu maddesinin yedinci fıkrasına göre belirlenen ek bedel tutarını, müracaat tarihinden itibaren iki ay içinde peşin ödemek.
c) Kura veya sınıflandırma işlemi sonucunda bedelli askerliğe seçilmek.
ç) Bir aylık temel askerlik eğitimini tamamlamak.
(3) Bedelli askerliğe başvurmak isteyen yükümlüler;
a) Askerlik çağına girdiği tarihten bedelli askerliğe müracaat tarihine kadar, herhangi bir dönemde yoklama kaçağı, saklı veya bakaya kaydı olmayanlardan istekli olanlar e-Devlet üzerinden veya askerlik şubelerinden,
b) Askerlik çağına girdiği tarihten bedelli askerliğe müracaat tarihine kadar, herhangi bir dönemde yoklama kaçağı, saklı veya bakaya kaydı olanlardan, istekli olanlar askerlik şubelerinden, kendisi, eşi, birinci veya ikinci derece kanuni yakınları, vekilleri ya da vasileri aracılığıyla yılın son mesai günü, mesai bitimine kadar müracaat edebilir.
(4) Yükümlüler bedelli askerlik kapsamında temel askerlik eğitimine alınacağı yılın celp ve sevk dönemleri için tercihte bulunabilir.
(5) Kura sonucunda bedelli askerliğe seçilmeyenler, ikinci fıkranın (a) bendi kapsamındakilerden; iki aylık süre içinde ödeme yapmayanlar ile kura veya sınıflandırma öncesi vazgeçenler birinci fıkradaki müracaat şartlarını sağlamaları halinde bedelli askerliğe yeniden müracaat edebilir. Her başvuruda Kanuna göre yeniden hesaplanan bedel miktarı peşin olarak ödenir, ödenecek bedel tutarı önceki ödemelerinden mahsup edilmez.
(6) Müracaat edilen yılın son mesai günü, mesai bitimine kadar ödemelerini yapanlar müteakip yıl silahaltına alınmak üzere kura veya sınıflandırma işlemine tabi tutulur.
(7) Kura veya sınıflandırma işlemini müteakip bedelli askerlikten yararlanma hakkı elde edip de bu haktan vazgeçenlere yeni bir müracaat hakkı verilmez.
(8) Askerlik çağına girdiği tarihten bedelli askerliğe müracaat tarihine kadar, herhangi bir dönemde yoklama kaçağı, saklı veya bakaya kalanlar için bedelli askerliğe müracaat tarihinden itibaren iki ay içinde ödemesini yapmayanlara ve kura veya sınıflandırma öncesi bedelli askerlikten vazgeçenlere yeni bir müracaat hakkı verilmez.
(9) Askerî öğrenci, muvazzaf/sözleşmeli subay/astsubay, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş/er ile bunların adayı iken ayrılanlar, önceki safahatında fiili askerlik hizmetine başlamamış olmak şartıyla, istekleri halinde bedelli askerlik hizmeti kapsamından yararlanabilir. Bunlardan askerlik hizmetinden sayılan süresi bir ay ve daha fazla olanlar temel askerlik eğitimini yerine getirmiş sayılır, bir aydan az süresi bulunanların noksan kalan süreleri tamamlatılır.
(10) Bedelli askerlik sınıflandırma, celp ve sevk işlemleri aşağıda belirtilen esaslara göre yürütülür:
a) Bedelli askerlikten yararlandırılacak yükümlü sayısı Genelkurmay Başkanlığı ile koordine edilerek Bakanlıkça tespit edilir. Bunların temel askerlik hizmetini yapacakları birlikler ile bu birliklerin kontenjanları Genelkurmay Başkanlığınca 31 Aralık tarihine kadar Bakanlığa bildirilir.
b) İstekli sayısının, bedelli askerlik için belirlenen sayıdan fazla olması halinde yararlandırılacak olanlar Bakanlıkça belirlenen tarihlerde sınıflandırma kurulunca kura ile belirlenir. İstekli sayısının yararlandırılacak sayıdan az olması halinde kuraya tabi tutulmaksızın tüm istekliler bedelli askerlik hizmetinden yararlandırılır.
c) Yükümlülerin kuvvet komutanlıklarına tahsisi, sınıflandırılması ve temel askerlik eğitimini alacakları birlik komutanlıklarına dağıtımı, kuraya tabi tutma işlemleri, 23 üncü madde hükümlerine göre Bedelli ve Dövizle Askerlik İşlemleri Şubesi Müdürünün de katılımıyla sınıflandırma kurulunca yapılır.
ç) Yükümlülerin bedelli askerlikle ilgili celp ve sevk dönemi değişiklik talepleri ile birlik yeri değişiklikleri o yıl içerisinde olmak kaydıyla Askeralma Genel Müdürlüğünce değerlendirilir.
d) Bu fıkranın (b) bendi kapsamında yararlanma hakkı elde edenlerin 59 uncu maddede belirtilen mazeret halleri hariç ertelemeleri yapılmaz.
e) Bu fıkranın (b) bendi kapsamında yararlanma hakkı elde edenler, tabi oldukları celp ve sevkte silahaltına alınmamış olmaları şartıyla emsallerinin terhise hak kazanacakları tarihe kadar askerlik şubesine başvurmaları halinde bedelli askerlikten vazgeçebilirler. Bunların işlemleri bedelli askerlik müracaatından önceki durumlarına göre yürütülür.
f) Bu fıkranın (b) bendi kapsamında yararlanma hakkı elde edenlerden temel askerlik eğitimini tamamlamadan Türk vatandaşlığından çıkan veya çıkarılan yükümlülere, tekrar Türk vatandaşlığını kazandıklarında bedelli askerlikten yararlanabilmeleri için yeni bir hak verilmez.
(11) Bedelli askerlik duyuruları 28 inci maddedeki esaslara göre yapılır.
(12) Bedelli askerlik hizmeti kapsamında ödemesini yapanlardan kura veya sınıflandırma öncesi hak sahibi olmadığı tespit edilenler bedelli askerlik kapsamından çıkarılır. Bunların işlemleri bedelli askerlik müracaatından önceki durumlarına göre yürütülür.
(13) Bedelli askerlik hizmeti kapsamında sınıflandırılanlardan;
a) Sevke tabi olduğu celp dönemindeki emsallerinin terhise hak kazanacağı tarihe kadar, sevk belgesini almayanlar ile sevk belgesini aldıkları halde birliklerine katılmayanlar,
b) Temel askerlik eğitimine katıldıkları halde firar ve hava değişimi/izin tecavüzü suçlarını işleyenler,
c) Hak sahibi olmadıkları halde bedelli askerlik hizmetinden yararlandığı tespit edilenler, bedelli askerlik kapsamından çıkarılır ve bunların kalan askerlik hizmetleri erbaş ve er statüsünde ilgili kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca belirlenen birliklerde tamamlatılır.
ç) Bu fıkranın (a), (b) ve (c) bentleri gereğince kapsamdan çıkarılanların yeniden bedelli askerlikten yararlanmak üzere yapacakları başvuruları kabul edilmez.
d) Fiilen temel askerlik eğitimine başlayanlar ile temel askerlik eğitimini tamamlayanlardan bedelli askerlik kapsamından çıkarılmalarını talep edenlerin istekleri kabul edilmez.
(14) Bedelli askerlik hizmeti kapsamında ödemesini yapanlardan, ödediği tarihteki tutarın eksik olduğunun sonradan tespit edilmesi halinde, bedel ödemesini yaptığı tarihteki eksik kalan tutar peşin olarak genel hükümler kapsamında takip ve tahsil edilir.
(15) Bedelli askerlik geri ödeme işlemleri;
a) Bedelli askerlik hizmetine seçilmeyenlerin,
b) Fazla veya mükerrer ödemede bulunanların,
c) On üçüncü fıkranın (a), (b) ve (c) bentleri gereğince kapsamdan çıkarılanların,
ç) Onuncu fıkranın (e) bendi kapsamında vazgeçenlerin,
d) Başvuruları olmadığı halde ödeme yaptığı tespit edilenlerin,
e) Temel askerlik eğitimini tamamlamadan;
1) Askerliğe elverişsiz hale gelenlerin,
2) Türk vatandaşlığından çıkan veya çıkarılanların,
3) Vefat edenlerin, ödedikleri bedel; talepleri halinde kendilerine, vekil, vasi veya kanuni mirasçı sıfatı ile yükümlü adına müracaat edenlere aynen iade edilir.
f) Başvuru sahipleri, durumlarını ispata yarayan vekâletname veya mirasçılık belgesinin asıl ya da yurt içinde noterlerce, yurt dışında Türk Konsolosluklarınca onaylanmış suretlerini dilekçelerine ekleyerek askerlik şubelerine müracaat ederler. Yükümlüler dilekçelerinde; yurt içinde kendi adlarına açılan Türk Lirası hesaplarının IBAN’ını, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarını ve iletişim bilgilerini de belirtirler.
g) Kanuni mirasçı sıfatıyla yükümlü adına geri ödeme müracaatında bulunanların her biri için mirasçılık belgesinde belirtilen hak sahipliği oranları dâhilinde geri ödeme yapılır.
ğ) Geri ödeme şartlarını haiz olan yükümlülerin askerlik şubelerince alınan dilekçelerine istinaden ödemelerinin iadesi kendilerine veya vekil, vasi ya da kanuni mirasçılarının hesaplarına ilgili muhasebe birimi tarafından yapılır. Geri ödemeyi yapan birim, geri ödemenin yapıldığını askerlik şubesine bildirir.
h) Temel askerlik eğitimini tamamlayanlara geri ödeme yapılmaz.
(16) Temel askerlik eğitim süresinin sona ermesini müteakip yapılacak olan yemin töreninden sonra yükümlüler, varsa 31 inci maddenin birinci fıkrasındaki izin süresi de kullandırılarak terhise hak kazanacakları tarihe kadar idari izinli sayılırlar. Ancak, tabi oldukları celp ve sevk döneminin sevk günleri içinde sevkini yaptırmadığından birliklerine geç katılanlar terhise hak kazanacakları tarihe kadar askerlik hizmetine devam ettirilir.
(17) Bedelli askerlik hizmetinden yararlanacak yükümlülerden ödeme yapanların bilgileri Bakanlık Merkez Muhasebe Birimince, elektronik ortamda Askeralma Genel Müdürlüğüne bildirilir.
(18) Uygulamaya ilişkin diğer usul ve esaslar her yıl için Bakanlık tarafından belirlenir.
(19) Seferberlik ve savaş hallerinde bu madde hükümleri uygulanmaz.”
