1 Temmuz 2024 itibarıyla, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) içinde yer alan katılımcılar için yeni bir dönem başlıyor. Bu tarihten itibaren, sistemde en az beş yılını tamamlamış olan katılımcılar, biriktirdikleri paranın yarısını devlet katkısı dahilinde çekebilecekler.
Ancak, bu imkandan yararlanabilmek için katılımcıların, fonlarını evlenme, ev satın alma veya eğitim gibi belirli amaçlar için kullanacaklarını taahhüt etmeleri gerekiyor. Şu anda Bireysel Emeklilik Sistemi'nde 14 milyon aktif katılımcı bulunmakta ve çoğunluğunun birikimlerini konut edinme amacıyla kullanmayı planladıkları gözlemleniyor. Türkiye'deki bir gazetede yer alan analize göre, mevcut yüksek faiz oranları ve bankaların kredi sağlamada gösterdiği temkinli tutum nedeniyle ev sahibi olmak giderek zorlaşırken, bu yeni kısmi ödeme uygulamasının konut satışlarını canlandırması bekleniyor.
BİRİKİMİNİN YÜZDE 50'SİNİ ÇEKEBİLECEK
Bir katılımcı, eğer beş yıl boyunca kısmen ödeme hakkını kullanmamışsa ve bu süre zarfında, başvurduğu tarihte yürürlükte olan aylık brüt asgari ücretin beş katından fazla bir miktarı katkı olarak ödemişse, mevcut yönetmelik çerçevesinde belirtilen koşullar altında, birikmiş tutarının yarısına kadarını şirketten talep edebilir. Ancak, katılımcının bu hakkı kullanabilmesi için, kısmen ödeme yapıldığı tarihten itibaren üç yıl içerisinde, emeklilik, ölüm veya sakatlık durumları dışında, ilgili sözleşmeyi iptal etmeyeceğine dair bir taahhütname vermesi gerekmektedir.
DEVLET KATKISI DAHİL EDİLİYOR
Resmi Gazete'de yayınlanan yeni düzenlemeye göre, Bireysel Emeklilik Sistemi'ne ilişkin kısmi ödeme yapılabilmesine dair yönetmelikte yapılan değişiklikler neticesinde, önceden belirlenen tarihten altı ay sonrasına ertelenen kısmi ödeme sürecinin başlangıcı, 1 Temmuz 2024 olarak belirlendi. Bu yönetmelik, Bireysel Emeklilik Sistemi katılımcılarının kısmi ödeme taleplerini, bu taleplerin değerlendirilme süreçlerini, kısmi ödeme yapılabilme şartlarını, devlet katkısının hesaplanmasını ve ödenmesini, uygulanacak yaptırımları, emeklilik gözetim merkezleri ile emeklilik şirketlerinin bu süreçteki rollerini ve sorumluluklarını detaylandırmaktadır.
Söz konusu düzenlemenin, konut piyasasına olumlu etkilerde bulunarak sektörü hareketlendirmesi ve tasarruf sahiplerinin birikimlerini konut ediniminde kullanmalarının teşvik edilmesi öngörülmektedir.
6 SORUDA KISMİ ÖDEME SÜRECİ YOL HARİTASI
KISMEN ÖDEME UYGULAMASI NEDİR?
Kısmen Ödeme Uygulaması, Bireysel Emeklilik Sistemi katılımcılarının, eğitim veya evlilik gibi belirli durumlarda, birikimlerini devlet katkısıyla birlikte çekebilmelerine olanak tanıyan bir düzenlemedir.
HESAPLARIMDAKİ BİRİKİMİN NE KADARINI ALABİLİRİM?
Katılımcılar, emeklilik planlarındaki birikimlerin yarısına kadarını talep edebilirler. Bu işlem için, anlaşmalı oldukları emeklilik şirketlerine başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Başvuru formu doldurularak, belirtilen oranda fonların çekilmesi mümkündür.
BAŞVURUM NE ZAMAN SONUÇLANIR?
Emeklilik şirketleri kısmen ödeme başvurusunun kabul ya da ret sonucunu, talep formunun ulaştığı tarihten itibaren üç iş günü içinde elektronik iletişim araçlarıyla katılımcıya iletiyor.
BAŞVURUSUNDA ARANAN ŞARTLAR NELERDİR?
Katılımcılar evlilik, konut ve tabii afet için yalnızca bir defa ödeme alabilirler. Tabii afet durumunda kısmen ödeme için tarih ve miktar şartına bakılmaz. Kısmen ödeme için ilk başvuru sistemdeki 5. seneden itibaren ve aylık asgari ücretin en az 5 katı ödeme gerçekleştirilmesi durumunda yapılabilir. Katılımcı evlilik için kısmen ödeme aldıysa, konut için kısmen ödemeyi en az beş sene sonra ve aylık asgari ücretin en az 5 katı ödeme yapması durumunda alabilir. Konut için ödeme alındıysa, evlilik için de aynı şartlar geçerli olur. Birden çok BES sözleşmesi olanlar için sadece bir başvuru hakkı tanınır.
HANGİ BELGELER İSTENİYOR?
Ev alımı için Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından sağlanan web tapu ile üretilen doğrulama kodunun yer alığı tapu belgesi nüshası sunulur. Evlilik durumu için e-Devlet sistemi ile üretilen ve üzerinde doğrulama kodu olan nüfus kayıt örneği, doğal afet hâli için tabii afetin gerçekleşmesini müteakip SEDDK tarafından duyurulan belge isteniyor.
ÖDEMEYİ NE ZAMAN ALABİLİRİM?
Katılımcı istenilen belgeleri başvuru esnasında teslim eder. Başvurusuna onay verilen ve ödeme alan katılımcılar ödeme aldıktan iki ay sonrasına kadar konut alındığına ya da evlenildiğiyle ilgili belgeleri şirkete ileterek başvuru işlemlerini tamamlamakla yükümlü olur. Evlilik veya ev alımı başvuru tarihinden önce gerçekleşmişse iki ay öncesine kadar bu belgeler geçerli sayılır. Kısmen ödeme tutarları, en geç bütün fon paylarının nakde dönüştüğü günü izleyen ilk iş gününde katılımcı hesabına yatırılıyor.
