Stamatis Moraitis 66 yaşındayken doktorlar ona sadece altı ila dokuz ay ömrü kaldığını söyledi. Hayatının büyük bölümünü New York ve Florida banliyölerinde geçiren Moraitis'in nefesi daralıyor, bir iş gününü dahi bitiremiyordu. ABD'li doktorları bunun ölümcül bir akciğer kanseri olduğunu açıkladı.
MashableTürkiye’de yer alan habere göre, Moraitis eşi Elpiniki ile birlikte anavatanına, Akdeniz'in gözlerden uzak adası Ikaria'ya geri dönmeye karar verdi. ABD’de cenaze işlemleri çok pahalıydı. Ailesinin binlerce dolar tutarında bir masrafın altına girmesini istemiyordu. “Bırakın da ailemin yanına, deniz kenarına ve akrabalarıma yük olmayacak bir yere gömüleyim” dedi.
Ancak Yunanistan ile Türkiye'nin ortasında yer alan bu esrarengiz adada olağanüstü bir şey oldu. Moraitis’in o sırada bilmediği bir şey vardı: Artık ‘Mavi Bölge'ye’ girmişti.
Bu dünyanın eşsiz ama bir o kadar ıssız noktasında insanların 100 yaşını devirmesi olağan bir şeydi. Yavaş hareket etmeye başladı. Temiz havayı soluyor, berrak, mavi suya hayranlıkla bakıyordu. Şarap içiyor, eski arkadaşlarıyla sohbet ediyordu.
Bahçe işleriyle ilgilenmeye ve arka bahçesinde bir üzüm bağı kurmaya verdi. Fideler dikmeye başlamıştı. Üzüm hasadında orada olamayacağının düşünse de en azından karısı asmalara baktıkça onu hatırlayacaktı. Fakat o zaman bunu bilmese de hayatın ona güzel bir sürprizi vardı...
Otuz yıl aradan sonra yazar, araştırmacı ve sağlıklı yaşam uzmanı Dan Buettner uzun yaşamın sırrını öğrenmek için Ikaria'yı ziyaret ettiğinde hâlâ ailesinin çiftliğinde üzüm ve zeytin dahil olmak üzere pek çok meyve ve sebze yetiştiriyordu.
Netflix'in ‘100 Yıl Yaşamak: Mavi Bölgelerin Sırları’ adlı yeni belgesel serisinde “Sırrınız nedir?” sorusuna omuzlarını silkerek şöyle yanıt veriyor: “Bilmiyorum. Sanırım ölmeyi unuttum!”
MORAİTİS'E TAM OLARAK NE OLDU?
Yaşlı adam ölümcül akciğer kanseri teşhisinden sonra nasıl otuz yıl daha yaşayabildi? Bunu kesin olarak bilemiyoruz. Belki de (dilimize ‘süper yaşlılık’ olarak çevirebileceğimiz) SuperAger’ların sıklıkla sergilediği ve onları kanser gibi hastalıklardan korumaya yardımcı olabilecek bazı benzersiz genetik özelliklere sahipti.
UZUN YAŞAMIN SIRRINI AÇIKLADI
Buettner'a göre ise uzun yaşamın sırrı; etrafımızı saran insanlar, bitkiler, hava ve yaşam tarzımız. Danimarkalı ikizler üzerinde yapılan ve sıkça atıfta bulunulan bir çalışma genetik mirasımızın ömrümüz üzerinde yalnızca yüzde 20 ila 25 etkisi olduğunu öne sürüyor.
Buettner önemli bir noktaya dikkat çekiyor:
Daha sağlıklı olmak için bilinçli olarak hiçbir şey yapmadı. Tek yaptığı yaşadığı çevreyi değiştirmek oldu.”, Buettner, ABD'de Ikaria benzeri bir yaşam tarzını yeniden tasarlamaya çalıştı ve başarılı da oldu. 2009'da Minnesota'nın küçük Albert Lea kasabasında başlayan Mavi Bölge Projesi, insanların dünyanın beş Mavi Bölgesi’ndeki asırlık insanların yaptığı gibi hareket etmesi ve yaşaması fikri üzerine inşa edildi.
Bu proje; yürüyüş ve egzersiz için daha fazla imkân yaratılması, kaldırımların iyileştirilmesi, bisiklet yollarının inşa edilmesinin yanı sıra sağlıklı ve bitki temelli yiyecek seçeneklerin daha erişilebilir hâle getirilmesini kapsıyor. Ayrıca insanların gönüllülük esasına dayanan faaliyetler, yürüyüş grupları, bahçecilik veya duvar boyama gibi işler aracılığıyla kendi hedefleriyle bağ kurabilmeleri amaçlanıyor.
“ABD’de aşırı kilolu ve sağlıksızsanız, bunun pek sizin suçunuz olmadığına inananlardanım. Bence daha çok çevremizin kurbanlarıyız” diyen Buettner'in kitabı, Mavi Bölge yaşam tarzı önerilerini benimsemek isteyenler için bir kılavuz niteliğinde.
Moraitis hayatının sonuna kadar bir amaç uğruna yaşadı
Moraitis'in yaşadığı çevre, hayatının sonuna kadar üzüm hasadı yapmak için çabalamasına ve zeytin toplamak için merdivene tırmanmasına neden oldu. Moraitis, 2013 yılının başlarında, ölümünden sadece birkaç hafta önce BBC'ye “Hâlâ şarap içiyorum ve çalışıyorum” dedi.
Katkısız yiyecekler ve taze otlar yemek dışında özel bir şey yapmadı. Günlük işleri ona bir gaye veriyordu. Zeytinyağını salatanın üzerinde gezdirmek istediğinde topladığı zeytinleri sıkması gerekiyordu. “Kolay ya da değil. Bunu yapmak zorundayım” dedi gülerek.
98 yaşındaydı. Yoksa 102 miydi? Tam olarak hatırlayamadı.
Kaynak: Business Insider haberinden Türkçeleştirildi. Mavi Bölge açıklaması Live Science makalesinden alındı. Fotoğraflar Netflix'in ‘100 Yıl Yaşamak: Mavi Bölgelerin Sırları’ adlı belgeselinden.
