Canlılar, tehlike olarak algıladıkları ve yaşamlarını riske atan durumlardan içgüdüsel bir şekilde uzaklaşır; insan bilinci ise bu durumu korku olarak kodlar. Korku, tehlikeli durumlar karşısında bireyi uyaran bir mekanizma işlevi görür. Ancak tehlike algılanan durumlardan kaçış mümkün olmadığında ya da kaçış sonrası duygusal rahatlama sağlanamadığında, korku kontrol edilemez bir hale gelebilir.
Bu durum artan korku ve endişe ile anksiyeteye yol açabilir ve bireyin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir. Korku, koruma mekanizması olarak işlev görmesi gerekirken, kontrol edilemez hale geldiğinde fobiye dönüşür. Fobiler, her zaman belirli bir nesne veya duruma bağlı olmayabilir.
KADINLARDA DAHA SIK GÖRÜLÜYOR
Toplumda fobiler, genellikle bir hastalık olarak değil, kişisel bir özellik ya da alışkanlık olarak görülür. Bu sebeple, fobileri nedeniyle tedavi arayan bireylerin sayısı sınırlıdır. Araştırmalar, fobilerin kadınlarda erkeklere kıyasla daha sık görüldüğünü ortaya koymaktadır.
FOBİ BELİRTİLERİ NELER?
Fobi belirtileri arasında; terleme, titreme, kalp çarpıntısı, nefes darlığı ve panik atak gibi fiziksel tepkiler yer alır. Uzmanlar, fobilerin üstesinden gelmek için bireysel terapi, grup terapisi veya maruz bırakma terapisi gibi yöntemlerin etkili olabileceğini belirtiyorlar. Fobilerin tedavisinde erken müdahale, kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir.
FOBİLERİN TEDAVİSİ NASIL GERÇEKLEŞTİRİLİR?
Uzmanlar, fobilerin tedavisinde bilişsel davranışçı terapilerin etkili olduğunu belirtiyorlar. Bu terapiler, kişinin fobik nesne veya durumlarla yüzleşmesini ve bu durumların gerçek tehdit seviyesini yeniden değerlendirmesini sağlayarak, korkuların üstesinden gelmesine yardımcı oluyor. Ayrıca gevşeme teknikleri ve destekleyici terapi seansları da fobi tedavisinde kullanılan diğer yöntemler arasında yer alıyor. Fobilerin tedavisi, kişinin yaşam kalitesini artırma ve fobik tepkileri azaltma potansiyeline sahip olduğundan, bu konuda profesyonel yardım almak büyük önem taşımaktadır.
PSİKİYATRİ UZMANINDAN "FOBİ" AÇIKLAMASI
Psikiyatri Uzmanı Dr. Hilal Dost,konuya ilişkin şu ifadeleri kullandı: "Tedavisine baktığımızda bu fobi neden kaynaklanıyor, bir psikiyatrist eşliğinde önce buna bakmamız lazım. Herhangi bir travmatik yaşantı var mı bu fobinin gelişmesiyle ilgili ya da nasıl geliştiği ile ilgili konuşmakta fayda var. Esas olarak da korkulan durumla yüzleşmeye dayalı tedavi yöntemleri mevcut. Bir travma varlığı varsa eğer geçmişte özellikle bir travma eşlik ediyorsa EMDR (bir ruhsal tedavi yöntemi) yönteminden fayda görülebilir.”