Türkiye'de, seçim sonrası döviz ve altında yaşanan sert yükselişin faturası dış borçlara kesildi. Dış borçlara son birkaç günde, 1 trilyon 409,1 milyar liralık ek borç eklendi.
Bu rakam toplam borcun 15,4'ünü oluşturuyor.
Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrası dövizde yaşanan sert çıkış ve dalgalanmaların etkisi dış borca yansıdı. 7 Haziran'a kadar yaşanan 3,07 liralık artış, TL'nin Dolar karşısında önemli ölçüde erimesine neden oldu.
Yaşanan bu artışla birlikte, Türkiye'nin toplam 9 trilyon 158,2 milyar TL olan dış borcu 10 trilyon 567,3 milyar liraya yükseldi.
ACI FATURA ÖZEL SEKTÖRE KESİLDİ
Dış borç stokunun 151,8 milyar doları reel sektör firmalarının, 87,6 milyar doları da özel bankalar ve diğer finans kurumlarının olmak üzere toplam 239,4 milyar dolarla en büyük bölümü özel sektöre ait. Genel yönetim, kamu bankaları, KİT’ler ve diğer kamu kuruluşlarının olmak üzere kamuya ait toplam dış borç ise 186,9 milyar dolar. Merkez Bankası’nın da 32,8 milyar dolar tutarında dış borcu bulunuyor.
Söz konusu 8 iş gününde dövizde yaşanan artış dolayısıyla en büyük kur farkı yükünü özel sektör üstlendi. Kurdaki yüzde 15,4’lük artış, dış borçları üzerinden kur farkı olarak özel sektöre 734,8 milyar, kamuya 573,6 milyar, Merkez Bankası’na 100,7 milyar TL ek yük bindirdi. Bu dönemde reel sektör kuruluşlarına gelen kur farkı 466 milyar, özel banka ve finans kurumlarına binen yük 268,9 milyar lira.
Kamuda ise dış borcun büyük bölümünün ait olduğu genel yönetim (merkezi yönetim ve yerel yönetimler) borcun TL karşılığındaki 360,8 milyar liralık artışla en fazla kur farkı yükünü üstlenirken, kamu bankaları ve finans kuruluşlarının yükü 169 milyar, KİT’ler ve diğer kamu kuruluşlarının yükü de 39,7 milyar lira olmuş durumda.
TÜRKİYE'NİN DIŞ BORCUNUN BÜYÜK BİR KISMI DOLARLA
2022 yılı itibari ile Türkiye'nin dış borcunun, 459 milyar dolar olarak açıklandı, bu borç stokunun yüzde 58,1 oranındaki 366,5 milyar dolarlık bölümünü ABD doları üzerinden alınmış borçlar oluşturuyor. Euro cinsi dış borçların tutarı 132,2 milyar dolarla toplamda yüzde 28,8 paya sahip bulunuyor. Toplam stokun yüzde 3,8’lik bölümü TL, yüzde 1,6’sı SDR, yüzde 1,2’si Japon Yeni, toplam yüzde 6,5’lik bölümü ise diğer dövizler cinsinden oldu.
YEREL SEÇİMLERE KADAR 203,3 MİLYAR DOLAR LAZIM
Türkiye’nin yerel seçimlere kadar yapması gereken dış borç geri ödemesi 203,3 milyar dolar seviyelerinde. Bunun 68,1 milyar dolarını reel sektör kuruluşları, 53,1 milyar dolarını özel banka ve finans kuruluşları olmak üzere 121,3 milyar dolarını özel sektör ödeyecek. Kamunun 42,7 milyar, Merkez Bankası’nın da 39,3 milyar dolar itfası bulunuyor. Dolar kurunda son 8 iş günündeki yüzde 15,4’lük artış bu geri ödemelerin TL cinsinden karşılığını 624,1 milyar lira büyütmüş durumda.
KAYNAK: PATRONLAR DÜNYASI-DÜNYA GAZETESİ
