Osmanlıca''da "suhulet" sözcüğü; "kolaylık", "incelik", "yumuşaklık", "naziklik" anlamına gelir. Ancak "suhulet"in Türk denizcilik tarihinde önemli bir yeri vardır. Suhulet, İstanbul Boğazı''nda 1872 yılının başlarında hizmete konulan dünyada bilinen ilk araba vapurudur.
1871 yılında yapımını tamamlanan vapur, 157 tondu. Uzunluğu 45,7 metre, genişliği 8,5 metre, su çekimi 3 metre kadardı. 450 beygir gücündeki tek silindirli, iki çevrimli makinesinin döndürdüğü yandan çarkla, saatte 7 deniz mili hız yapabilmekteydi. İstanbul''a 87 yıl hizmet veren Suhulet, Çanakkale Savaşı sırasındaki hizmetleri ile "Gazi" unvanını da almıştı.
"Dünyanın ilk araba vapuru" unvanını taşıyan "Suhulet"in ilginç bir öyküsü vardı. "Suhulet" Hüseyin Haki Bey ve arkadaşları tarafından yapıldı.
1800''lü yıllarda İstanbul Boğazı''nın iki yakasında taşımacılık, yelken ve kürek karışımı kas ve doğal güçlerle hareket etme gücüne sahip basit kayıklarla yapılıyordu. 1840''lı yıllarda ise Tersaneyi Amire''nin ufak tefek vapurları Boğaz''da taşımacılık hizmeti vermeye başladı. 1850''de ise ''Şirketi Hayriye'' kurularak daha büyük vapurlarla İstanbul halkına deniz taşımacılığı hizmeti verilmeye başlandı.
1860''lı yıllarda Şirketi Hayriye''nin başına, Hüseyin Haki Efendi geldi. Boğaz''da özellikle araçların taşınmasını kolaylaştıracak bir çözüm üzerine uzun yıllar düşünen yenilikçi yönetici Hüseyin Haki, en sonunda bulduğu bir fikri şirketin mimarı Mehmet Usta''ya açtı ve geliştirmesini istedi.
İkisinin birlikte 1 yıl boyunca çalışması sonucu; hem ileri hem de geri gidebilen, güvertesi düz, üstünde insan ve araba taşımaya uygun alan bulunan, her iki uçta da kapakları bulunan bir vapur tasarımı ortaya çıktı. Bu tasarımı İngiltere''deki tersaneye gönderdiler. İngilizler bu tasarıma hayran kaldı.
Yapımı yaklaşık 2 yıl süren, 1871 yılında tamamlanan, 1872 yılında da "26 baca numarası" verilen dünyanın ilk araba vapuruna, "kolaylık" anlamına gelen, "Suhulet" adı verildi. Böylece "Suhulet", Türklerin imzası ile birlikte dünya tarihine altın harflerle yazıldı.
Türk tasarımı ilk araba vapuru "Suhulet"in özellikleri yukarıda da belirttiğimiz gibi; 45.7 metre uzunluğunda, 8.5 metre genişliğinde, 555 gros ton ağırlığında, 450 beygir gücünde tek silindirli buhar makinesi ile saatte hızı 11 km/h idi.
Çanakkale Savaşı''nda da kullanılan bu vapur, 1958''de emekliye ayrılana kadar İstanbul Boğazı''nın iki yakasında tam 87 yıl çalışarak, Şehir Hatları''ndan emekli oldu.
Daha sonra 2007 yılında, Türk mühendislerinin inşa ettiği modern araba vapuruna, emekli olan Suhulet''in ismi verilerek tekrar çalışma hayatına döndü!.. Şu anda Şehir Hatları bünyesinde Sirkeci-Harem hattında hizmet vermeye devam ediyor...
