Elektrik ve doğal gaz faturalarının yarısı devletten
Elektrik ve doğal gaza art arda gelen zam haberleri vatandaşın keyfini kaçırırken, geçen yıl gaz faturalarının yüzde 75'i, elektrik faturalarının yarısı şeklinde devlet tarafından karşılanan desteklerin bu yıl da devam edeceği kaydedildi. Geçen yıl 160 milyar TL olan katkının bu yıl da yüzde 50-25 olarak devam etmesi ve 100 milyar TL'yi bulması bekleniyor.
Pandemi, yükselen küresel talep ve artan dünya ürün fiyatları sebebiyle, elektrik ve doğalgaza içeride de zam yapıldı. BOTAŞ’tan yapılan açıklamaya göre konut için doğalgaz fiyatı, yüzde 25 artışla 1.000 metreküp için 1.860 lira oldu. EPDK da elektrik tarifelerinde yüzde 52 ile yüzde 130 arasında değişen oranlarda zam yapıldığını duyurdu.
Meskenlerde aylık 150 kWh’ye kadar olan tüketim için fiyat 1,37 TL/kWh, 150 kWh’nin üstündeki kısmı için ise 2,06 TL olarak uygulanacak. Böylece elektrikte kademeli tarife dönemi de başlamış oldu.
Piyasadaki artış tüketiciye asgari düzeyde yansıtıldı
Geçtiğimiz bir yıl boyunca pandemi şartları sebebi ile enerji maliyetlerinde çok büyük artışlar meydana geldi. Dünya piyasalarında elektrik üretiminde kullanılan kömür fiyatlarında 5 kat, doğalgaz fiyatlarında ise 10 katlık artışlar yaşandı. Türkiye enerji sektörü de bu süreçte, küresel düzeyde ortaya çıkan olağanüstü maliyet artışlarından etkilendi. Ancak devlet kurumları arasındaki iş birliği ile bu artışlar, tüketicilere asgari düzeyde yansıtıldı.
Geçtiğimiz günlerde açıklamada bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez; enerjide yaşanan maliyet artışlarının vatandaşa tam olarak yansıtılmadığını, büyük kısmının devlet tarafından karşılandığını belirterek “Devlet 160 milyar TL’lik fedakârlık yaptı” dedi. Bakan Dönmez’in açıklamalarına göre devlet, geçen yıl doğalgaz faturalarının 4’te 3’ünü, elektrik faturalarının ise yüzde 50’sini karşıladı. 2022 zamlarıyla birlikte bu destekler doğalgazda yüzde 50, elektrikte yüzde 25 olarak devam edecek. Böylece yıl boyunca sadece bu iki fatura kaleminden hanelere, yaklaşık 100 milyar TL’lik katkı daha sağlanacak.
Karadeniz gazı ve Akkuyu NGS imdada yetişecek
Türkiye, kendi enerjisini üretmek için üç koldan ciddi anlamda çalışmasını sürdürüyor. Karadeniz’de bulunan 540 milyar metreküplük doğalgaz, 2023 yılından itibaren konutlara aktarılmaya başlanacak. 2027’de en yüksek üretim kapasitesine ulaşılacak. Ülkenin toplam ihtiyacının yaklaşık üçte birlik kısmı, Karadeniz sahasından sağlanacak. Bu potansiyel, sadece konutların ihtiyacını en az 6 yıl karşılamaya yetecek.
Yenilenebilir enerji yatırımları da bütün hızıyla sürüyor. Toplam kurulu güç içerisindeki payı, yüzde 53’e ulaştı. Türkiye rüzgârda 10 bin 167 MW ile Avrupa’da yedinci, güneşte 7534 MW ile sekizinci, jeotermalde de 1650 MW kurulu güç ilk sırada bulunuyor.
Öte yandan Akkuyu Nükleer Santrali’nde de çalışmalar devam ediyor. 2023 yılında ilk reaktörün devreye gireceği santral ile, ülkenin toplam elektrik ihtiyacının yüzde 15’i karşılanacak.
Bu yerli kaynaklar devreye girdiğinde enerjide arz artacak, fiyat düşecek, ithalat kaynaklı maliyet artışları da en düşük seviyelere çekilecek.
