Ümit GÜLÇİÇEK/KAMU SON HABER
EYT yasasının çıkmasının sonrasında çok sayıda sigortalı emeklilik hakkını elde etti. Böylece EYT'den yararlanabilen emekliler ilk maaşlarını da almış oldular.
Son dönemde emekli aylıklarına yapılan artışın beraberinde maaşlar netleşti. Bununla birlikte yüksek bir emekli maaşı almanın öneminin doğru planlamadan geçtiği belirtildi.
Emeklilerin aylıklarına zam yapılmasının ardından en çok konuşulan konulardan biri de maaşların miktarı oldu. Bununla birlikte emekli olunca yüksek maaş almanın mümkün olduğu ortaya çıktı.
AYLIKLARIN HESAPLAMASI NASIL YAPILACAK?
Emekli maaşı hesaplamasında işçinin hayatı boyunca SGK'ya bildirdiği kazançların tümü ele alınıyor. Bununla birlikte prime esas kazanç yani SGK'ya bildirilen brüt maaşın çok önemli olduğu belirtildi.
Asgari ücretten gösterilip kalan maaşı elden almak bu konuda risk arz ediyor. Çnükü çalışma hayatı boyunca asgariden prim yatırılan işçilerin emekli aylıkları da çok düşük olarak hesaplara yatırılıyor. Bugün maaş hesaplamasında 3 ayrı dönem dikkate alınıyor.
BİRİNCİ DÖNEM: 9 Eylül 1999 öncesi çalışılan dönem.
İKİNCİ DÖNEM: 9 Eylül 1999-1 Ekim 2008 arası çalışılan dönem.
ÜÇÜNCÜ DÖNEM: 1 Ekim 2008 sonrası dönem.
En basit şekliyle anlatmaya çalışırsak; emekli maaşı ortalama aylık kazancın Aylık Bağlama Oranı'yla (ABO) çarpılması sonucu bulunuyor.
1999'A KADAR SÜRE: Aylık bağlama oranı, 25 yıl sigortalılık süresi (9.000 gün) için yüzde 76 olarak uygulanıyor. 3.600 gün için ise yüzde 70 olarak alınıyor.
1999-2008 ARASI: Bu dönemde sistem değiştiriliyor ve 25 yıl için oran yüzde 65'e çekiliyor.
EKİM 2008 SONRASI: Sosyal güvenlik kurumlarının bir çatı altına toplanması ile 25 yıl için aylık bağlama oranı yüzde 50'ye kadar iniyor.
Görüldüğü gibi eski dönemde çalışanlar eğer yüksek kazançları da varsa daha şanslılar.
