Temmuz ayının yaklaşmasıyla birlikte ilk etapta görevdeki memur ile tüm emeklilerin yılın ikinci yarısına yönelik alacakları zam gündeme gelecek. Yine temmuz ayında asgari ücrette iyileştirmeye gidilecek. Ayrıca esnafın erken emekliliği için prim gün sayısının işçilerle eşitlenmesi, ev kadınlarına emeklilik yolunun açılması da Meclis göreve başlar başlamaz ilk etapta yapılacak düzenlemeler arasında.
Kurulacak yeni hükümetin gündemini ağırlıklı olarak sosyal güvenlikte yapılacaklar oluşturacak. İşte Hürriyet'ten Noyan Doğan'ın yazısı...
Görevdeki memurlar ve memur emeklileri ile işçi, Bağ-Kur emeklileri, ocak-haziran ve temmuz-aralık olmak üzere senede iki kere maaşlarını zamlı alıyorlar. Memur ve emeklilerinin zam oranları ise toplu sözleşmeye göre önceden belirleniyor. Üzerine, geçmiş 6 aylık enflasyondan kaynaklı fark oluşursa da bu fark maaş zammına yansıyor.
İşçi, Bağ-Kur emeklilerinin zam oranı da TÜİK’in açıkladığı geçmiş altı aylık enflasyona göre belirleniyor. Temmuz ayında memur ve emeklileri toplu sözleşmeden kaynaklı yüzde 6 zam alacak, ayrıca oluşacak enflasyon farkı da maaş zammının üzerine eklenecek. SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin zam oranı 3 Temmuz’da açıklanacak ocak-haziran enflasyonuna göre netleşecek.
EMEKLİYE KADEMELİ ZAM
Ancak, memur ve tüm emeklilerin temmuz ayındaki zam oranları bu kadarla sınırlı olmayacak. Malum, mart ayında yapılan düzenlemeyle en düşük emekli aylığı 7500 liraya çıkarılmıştı. Ancak bu düzenleme 7500 liranın üzerinde maaş alanlara yansımamış ve yaklaşık 9.5 milyon kişi emekli maaş artışından yararlanamamıştı.
Temmuz ayında emekli maaş zamlarıyla birlikte yeni bir düzenleme yapılacak ve bu 9.5 milyon emekliye geçmişte ödediği prim gün sayısına göre kademeli zam verilecek. Böylece emekliye enflasyon ve refah payı artışı yapılacak. Bununla birlikte yine temmuz ayında en düşük emekli aylığının da artırılması planlanıyor. Kimin, ne kadar zam alacağı temmuz ayında netleşecek.
EN DÜŞÜK MEMUR MAAŞI 22 BİN TL
Temmuz ayında görevdeki memurların maaşlarını iyileştirmeye yönelik de düzenleme yapılacak. Bugün için en düşük memur maaşı 12 bin lira civarında. Yapılacak düzenlemeyle en düşük memur maaşına önce seyyanen zam yapılacak, bunun üzerine toplu sözleşme zammı ve enflasyon farkı eklenecek; böylece en düşük memur maaşı net 22 bin liraya çıkacak.
Bu artıştan memur emeklileri de yararlanacak ve emeklilerin maaşları yükselecek. Bununla birlikte önümüzdeki dönemde memurlara yönelik yapılacak bir başka yasal düzenlemeyle de birinci dereceye inen tüm memurların 3600 ek göstergeden yararlanabilmesi sağlanacak.
ASGARİ ÜCRET NE KADAR OLACAK?
Gelelim, asgari ücrette yapılacak iyileştirmeye. 2022’ye kadar uzun yıllar asgari ücret sene başında ve bir kereliğine belirleniyordu. Geçen sene enflasyon nedeniyle bu gelenek bozuldu ve 2022 yılında ocak ve temmuz ayları olmak üzere iki defa belirlendi. Şimdi de benzeri olacak ve yılın ikinci yarısında asgari ücrete yeniden zam yapılacak. Artış oranı yine temmuzda açıklanacak olan ilk altı aylık enflasyona göre netleşecek.
Bugün için uygulanan asgari ücret brüt 10 bin 8 lira, net 8 bin 506 lira. Dolar üzerinden hesaplarsak, asgari ücret yaklaşık 425 dolara geliyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, son yaptığı açıklamalarda temmuz ayında asgari ücretin 500 dolara yakın bir tutara çıkarılacağını belirtmişti. Buradan hesapla da temmuz ayında asgari ücretin net 10 bin lira civarında olacağını söyleyebiliriz.
ESNAFIN PRİM GÜNÜ DÜŞECEK
Yeni dönemde Meclis açıldığında yapılacak önemli bir düzenleme de Bağ-Kur’luların prim gün sayısının işçi statüsünde çalışanlar ile eşitlenmesine yönelik olacak. Bu düzenlemeden de bir milyona yakın esnaf yararlanacak. Kimdir bunlar diyecek olursanız; bakkal, kuaför gibi küçük esnaf. Mevcut durumda Bağ-Kur prim ödemesi 9 bin gün, SSK’lıların ise 7200 gün. Bu durum esnafın daha geç emekli olmasına yol açıyor ve adaletsizlik yaratıyordu. Yapılacak düzenlemeyle küçük esnafın prim gün sayısı 7200 güne çekilecek, işçi statüsü ile eşitlenecek ve böylece Bağ-Kur’luya erken emeklilik yolu açılacak.
EV HANIMINA EMEKLİLİK İMKÂNI
Yeni dönemde sosyal güvenlik alanında atılacak önemli bir adım da ev hanımlarına emeklilik imkânı tanınması olacak. Bu çerçevede kurulacak Aile ve Gençlik Bankası ile ev hanımlarının emekliliği desteklenecek. Yapılacak düzenleme sayesinde ev hanımları kendi istekleriyle sigortalı olacak, yani isteğe bağlı sigortalı kapsamına alınacak, ödenecek primin üçte birini devlet karşılayacak.
Devletin üzerine düşen pay, Aile ve Gençlik Bankası’ndan ödenecek. Böylece ev hanımları sosyal güvenlik sistemine dahil edilmiş olacak, emeklilik hakkını elde edebilecek.
