Kahramanmaraş''ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri merkezli meydana gelen depremlerin derin yaralar açtığı Antakya''da karbon elyaf yöntemiyle güçlendirme yapılması nedeniyle 3 depremde de ayakta kalan binayı inceleyen İstanbul Büyükşehir Belediye(İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, bu yöntemin İstanbul''daki binalarda da uygulayacaklarını açıkladı.
Karar yazarları Mustafa Karaalioğlu ve Yusuf Ziya Cömert’in sorularını yanıtlayan İmamoğlu, “25 yıl kentsel dönüşüm açısından boşa harcandı. Bu hızla devam edilirse de 100 yılda ancak tamamlanabilir. O yüzden İstanbul’da olası bir depremde yıkılacağı kesin olman binalarda insanlarımızı kaybetmemek için acilen karbon elyaf yöntemiyle koruma sistemine geçiyoruz" dedi.
İmamoğlu, bu konudaki çalışmalara hız vererek, İstanbul’da kentsel dönüşümü yapılamadığı için herhangi bir depremde enkaza dönüşme riski taşıyan binalarda bir an önce bu güçlendirmenin yapılması için düğmeye bastı. Halen birçok binada uygulanmakta olan yöntemin yaygınlaşması için de yeni model geliştireceklerini belirten İmamoğlu şunları söyledi:
“Kaybedilen 25 yıl için içimiz yanıyor. Daha fazla beklemek ölüme davetiye çıkarmak demektir. O yüzden bir an önce karbon elyaf yöntemini İstanbullular’ın hizmetine sunacağız. Bunun için karbon elyafla güçlendirilecek binaların maliyeti için vatandaşa destek vereceğiz. Güçlendirme bedelini belediye olarak biz ödeyeceğiz, İstanbullular da bunu 3 yıla yayılan taksitlerle geri ödeyecekler. Böylelikle dayanıksız binaların en azından ayakta kalmasını ve ölüm riskinin azalmasını sağlayacağız.”
İmamoğlu ayrıca, şu anda yetersiz olan karbon elyaf üretim ve uygulama kapasitesini de ilk etapta beş katına çıkarılacağını belirterek “Vakit kaybetmeden bütün riskli binaları depreme dayanıklı hale getireceğiz. Bir yandan kentsel dönüşüm projelerimizi devreye sokacağız” dedi.
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, yeni projenin hafta sonu İstanbullulara açıklanacağını da sözlerine ekledi.
Karbon elyaf, metallere oranla, gerilmeye karşı çok daha sağlam, mukavemeti yüksek ve hafif bir malzeme. Yüzde 95’ten fazlası karbon atomlarından oluşan, insan saçından daha ince filamentler halinde hazırlanıyor. Uygulanacak malzeme, 3000, 6000, 12000, 24000 gibi sayıda değişen filamentten oluşan iplikler şeklinde üretiliyor. Ardından bu iplikler dokunarak 1 mm’den daha ince kumaş haline getiriliyor. Karbon fiberin yapısı, çelikten 5 kat daha hafif olmasına rağmen, gerilmeye karşı çelikten daha dayanıklı olarak biliniyor. İplik yumuşaklığında olan lifler kolayca istenilen şekle getirilerek kolon, kiriş gibi uygulama yapılan yüzeylere epoksi reçine ile yapıştırılıyor. Bu yöntemin uygulandığı depreme dayanıksız binaların ayakta kaldığı ve ölümle sonuçlanan vakaların önlendiği belirtiliyor.
Antakya Sümerler Mahallesi’nde 1975 yılında temeli atılan Belediye Kooperatif Evleri’nde bulunan A3 Blok depremde tamamen yıkıldı, A1 Blok ağır hasar gördü. A2 Blok ise, Kahramanmaraş Pazarcık ve Elbistan ilçeleri merkezli 7.7 ve 7.6’lık, Hatay Defne merkezli 6.4 büyüklüğündeki depremlere direnerek ayakta kaldı. A2 Blok’un “sırrı”, bina sakinlerinin anlatımıyla kamuoyu ile paylaşıldı. Yıkılmayan blokun, 2008 Ekim ayı ile 2009 Mart döneminde duvarlarında “lifli karbon polimer” kullanılarak güçlendirildiği öğrenilirken, ilk kez denenen bu yöntem sayesinde depremde bir kişinin bile burnu kanamadı.
