Milliyet’ten Aleyna Sevim'in haberine göre, Fırsatçılar, maliyetten kaçınmak için ucuz palm, soya ve benzeri bitkisel yağları piyasadan temin edip, bu yağlara aroma ekleyerek zeytinyağı, süt yağı yerine palm yağı kullanarak peynir üretiyorlar.
Ayrıca, enzim, nişasta ve yüksek fruktoz içeriğine sahip şuruplarla seyreltilerek sahte ve taklit markalı ballar üreterek piyasaya sürüyorlar. Bu sahtecilikler, vatandaşların sağlığını tehdit ediyor.
Uzmanlara göre, neredeyse her ürünün sahte aroması yapılabilir durumda. Sahtecilikle mücadele etmek için vatandaşların ALO 174 Gıda Hattı'nı araması, yetkililerin ise denetim sorumluluğunu yerine getirmesi gerekiyor.
Gıda enflasyonu ve iklim krizi gibi etkenlerin, gıda sahteciliğinin artmasında önemli bir rol oynadığı belirtiliyor. Bitki Bazlı Gıdalar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Akdağ, en yaygın sahteciliğin zeytinyağı, bal, süt ve süt ürünlerinde yapıldığını ifade ediyor.
52 YILIM BU SEKTÖRDE GEÇTİ
Bal sahteciliği, şeker şuruplarının bal aromasıyla karıştırılmasıyla gerçekleştiriliyor ve bu tür sahteciliklerin analizle bile zor tespit edilebildiği vurgulanıyor. Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birlik Başkanı Ziya Şahin, şu ifadeleri dile getirdi, “Bazı kişiler balı sulandırarak, dökerek bunun sahteciliğin anlaşılacağını söylüyorlar ama bu mümkün değil. Bu sektörde 52 yılım geçti beni dahi kandırırlar. Bunların adresi direkt laboratuvarlardır, oralarda bile sahte bala doğru bal diyebiliyorlar. Sahte balı tespit edebilecek cihazımız yok.
Geçen temmuz ayında 1 kilo balın maliyeti bize 128 lirayken bazı yerlerde 60-100 liraya bal satılıyor. Boş kavanoz fiyatı etiketlemeyle 30 lira. ENAMAR cihazı arıcılık ve sahte ürünler için bir kurtuluş, bal datalarını oluşturup, cihaza yükleyip, kullanıma açacaklar.”
Süt sektöründe ise temel tağşiş yöntemi, süt yağı yerine bitkisel yağ kullanılmasıdır. Süt teknolojisi uzmanı Prof. Dr. Celalettin Koçak, bu tür sahteciliklerin tüketiciler tarafından kolayca fark edilemediğini ve denetimin yetkililere düştüğünü vurguluyor.
PALMİYE YAĞINA DİKKAT
Palmiye yağı, dayanıklı ve ucuz olması nedeniyle en çok kullanılan bitkisel yağlardan biri olarak öne çıkıyor. Ancak, bu yağın kansere neden olduğu iddiaları sağlık endişelerine yol açıyor.
ZEYTİNYAĞINDAKİ SAHTECİLİĞE DİKKAT
Zeytinyağı ise sahtecilikte en çok anılan ürünlerden biri. Sahtecilik, pamuk, aspir gibi yağların aroma ve renklendirici kullanılarak zeytinyağına benzetilmesiyle yapılıyor.
Tüketiciyi korumak için kamu denetiminin etkinleştirilmesi gerektiği belirtiliyor. Ancak, internetten satışların denetlenememesi ve güvenilir olmaması da bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Tüketicilerin ürünleri alırken üretici, üretim yeri ve üretim izni gibi bilgilere dikkat etmeleri önem taşıyor.
Zeytinyağının gerçekliğini anlamak için renk, tat ve koku gibi özelliklere güvenmek mümkün değil. Sahteciliğin ancak laboratuvar ortamında tespit edilebildiği vurgulanıyor.