Son dönemlerde ortaya çıkan konut krizi birçok ev sahibi ve kiracıyı karşı karşıya getirirken, yılın ilk çeyreğinde konut satışı oranları ve değer kazanan bölgeler de belli oldu.
Endeksa tarafından hazırlanan “2023 Yılı 2. Çeyrek Konut Sektör Analizi” Raporu’na göre 2. çeyrek sonu itibarıyla Türkiye genelinde konut satış fiyatlarında 1 yıllık değer artışı %110 seviyesinde gerçekleşti.
Türkiye genelinde ortalama konut metrekare satış fiyatı 19 bin 536 TL, ortalama amortisman süresi 16 yıl, ortalama pazarlama süresi ise 89 gün oldu. Konut satış adedi geçen sene aynı döneme göre %30 azalarak 282 bin 564 adet gerçekleşti.
KONUT SATIŞ ORANLARI BELLİ OLDU
45 bin 957 adet ile 2. çeyrekteki konut satışlarının %16’sının gerçekleştiği İstanbul’da konut fiyatları 1 yılda %95 artarekn ortalama metrekare satış fiyatı 30 bin 750 TL oldu.
Ankara’da 28 bin 521 adet ile 2. çeyrekteki konut satışlarının %10’unu gerçekleştirdi ve konut fiyatları son 1 yılda %123 oranında yükseldi. Ortalama metrekare satış fiyatı 15 bin 505 TL oldu. Konut satışlarının %6’sının gerçekleştiği Antalya’da 15 bin 569 adet satış oldu ve konut fiyatları son 1 yılda %103 artış gösterdi, ortalama metrekare satış fiyatı 28 bin 521 TL oldu.
EN FAZLA DEĞER ARTIŞI HANGİ İLLERDE?
Yıllık değer artışı en fazla olan illerin sırasıyla Kırklareli, Edirne ve Zonguldak’ta olduğu görülüyor. Kırklareli’nde konut fiyatları son bir yılda %159 artış gösterdi. Ortalama konut metrekare satış fiyatı 16 bin 410 TL, ortalama konut satış fiyatı 1 milyon 969 bin 200 TL oldu. Edirne’de konut satış fiyatlarında değer artışı %152, ortalama konut metrekare satış fiyatı 19 bin 186 TL, ortalama konut fiyatı 2 milyon 206 bin 390 TL ve Zonguldak’ta konut satış fiyatlarında değer artışı %164, ortalama konut metrekare satış fiyatı 16 bin 794 TL, ortalama konut fiyatı 2 milyon 99 bin 250 TL oldu.
EN FAZLA KONUT SATIŞI YAPILAN İL BELLİ OLDU
İçerisinde en fazla stok adedinin 2.çeyrek sonu itibarıyla İstanbul’da olduğu görülüyor. Rapora göre 2. çeyrek sonu itibarıyla İstanbul’da 79 bin 165, Ankara’da 43 bin 651 adet, İzmir’de ise 22 bin 872 adet konut stoku bulunuyor.
KİRALARDA YILLIK DEĞER ARTIŞI YÜZDE 138
Rapora göre 2. çeyrek sonu itibarıyla Türkiye genelinde konut kira fiyatlarında 1 yıllık değer artışı %138 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye genelinde ortalama konut metrekare kira fiyatı ise 114 TL oldu.
Türkiye genelinde konut metrekare kira fiyatlarının en yüksek olduğu iller ise sırasıyla Muğla, İstanbul ve Antalya oldu. Muğla’da 2023 2. çeyrek sonu itibariyla ortalama metrekare konut kira fiyatları 211,89 TL, ortalama kira fiyatı 24 bin 367 TL, İstanbul’da ortalama metrekare konut kira fiyatları 156,03 TL, ortalama kira fiyatı 15 bin 603 TL, Antalya’da ise ortalama metrekare konut kira fiyatları 140,95 TL, ortalama kira fiyatı 15 bin 504 TL.
Kiralık konutlarda stok adetlerine bakıldığında ise, en fazla stoğun yine İstanbul’da olduğu görülüyor. Kiralık konutlarda 2023 2.çeyrek sonu itibarıyla İstanbul’da 29 bin 946, İzmir’de 7 bin 858 bin 701, Ankara’da 7 bin 744, Antalya’da ise 7 bin 165 adet stok bulunuyor.
İKİNCİ EL KONUT SATIŞINDA DİKKAT ÇEKEN ARTIŞ
2. çeyrekte 195 bin 313 adet ikinci el konut satışı gerçekleşti. Bu rakam ile ikinci el konut satışları bir önceki çeyreğe göre %2, geçen sene aynı döneme göre ise %33 azalış göstermiş oldu. İkinci el konut satışı toplam konut satışlarının %69’unu oluşturdu.
2. çeyrekte kredili konut satışları ise toplam konut satışlarının %22’sini oluşturarak 62 bin 708 adet olarak gerçekleşti. Kredili konut satışları bir önceki çeyreğe göre %7 artarken; geçen senenin aynı dönemine göre ise %39 azalış göstermiş oldu.
KİRA VE KONUT FİYATLARI NEDEN YÜKSELDİ?
CEO Görkem Öğüt "Türkiye’deki kira ve konut fiyatlarının yükselmesinin temel sebebi üretim maliyetlerinin artması ile, alıcı tarafında yaşanan kredi kullanımı problemleri ve alım gücünün düşmesi olduğunu daha önce belirtmiştim.
Alım gücünün güçlendirilmesi ve konut maliyetlerinin düşmesi kısa vadede pek mümkün görünmüyor. Ancak gayrimenkulün yatırım fırsatı araçları arasındaki cazibesini düşürmek kısa vadede mümkün.
Kanada ve Hollanda’da görülen ek boş ev vergisi ve yaptırımlar ile boş konut stoku gözle görülür oranda eritildi. Aynı şekilde Türkiye’de bir çalışma olması gündemde.
"KİRA FİYATLARI DÜŞÜŞ TRENDİNE GEÇEBİLİR"
Boş duran evlere yönelik vergi uygulamaları hayata geçirilebilirse, artış hızı talep olmaması sebebi azalan ev fiyatları ve özelliklerle kira fiyatlarında seçenek çoğalacağı için fiyatların düşüş trendine geçeceğini öngörebiliriz." dedi.
