Vergi beyannamesiyle ilgili tüm detaylar...
1 Mart itibarıyla vergide beyanname dönemi başladı. Evi ve işyeri kirada olanlar için beyanname dönemi 31 Mart’ta sona erecek. Kira gelirine ilişkin beyanlar, hazır beyan sistemi (hazirbeyan.gib.gov.tr) üzerinden veya vergi dairelerinden yapılıyor.
Ödeme, mart ve temmuz dönemi olmak üzere 2 taksitte oluyor. Ülke genelinde 2 milyondan fazla kira geliri elde eden mükellef bulunuyor. 2021 yılında (bir takvim yılı içinde) kira geliri istisna tutarı olan 7 bin lirayı aşanlar beyanname verecek.
Posta Gazetesi’nden Bilal Emin Turan’ın haberine göre, ülke genelinde 2 milyondan fazla kira geliri elde eden mükellef bulunuyor. 2021 yılında (bir takvim yılı içinde) kira geliri istisna tutarı olan 7 bin lirayı aşanlar beyanname verecek.
Kiralık evi varken başka yerde kirada oturanların yıllık 7 bin liranın üzerinde kira geliri varsa, beyanname verecek. Bu kişiler ‘Gerçek Gider’ yöntemini seçerek ikamet ettiği gayrimenkule ilişkin ödediği kirayı gider olarak yazabiliyor. Bu da ödenecek vergiyi sıfırlayabiliyor.
EKSİK BİLDİRİMDE HAK YANAR
Geçen yıl kira geliri 7 bin liranın altında olanların beyanname vermesi gerekmiyor. Hissedarlar için de aynı tutar geçerli. Örneğin; geçen yıl aylık 550 liradan kiraya verilen bir mülkten yılda 6 bin 600 lira gelir elde edilmiş olsun. Bu durumda hasılat 7 bin liralık istisnanın altında olacağından bu gelir beyan edilmeyecek. Konutlardan sağlanan kira geliri, süresinde beyan edilmez veya eksik beyan edilirse 7 bin liralık istisna hakkı da yanacak.
İKİ FARKLI TESPİT YÖNTEMİ
Konut kira gelirini beyan ederken ‘Götürü Gider’ ve ‘Gerçek Gider’ yöntemi kullanılıyor. Beyanda bu yöntemlerden hangisinin seçileceği en kritik nokta. Çünkü ödenecek tutar bu yöntemlere göre hesaplanıyor.
1- GÖTÜRÜ GİDER
Bunu seçenler 2 yıl bu yöntemi değiştiremiyor, yani ‘Gerçek Gider’ yöntemine dönemiyor. Götürü Gider’in avantajı gayrimenkulünüzle ilgili 1 kuruşluk masraf olmasa dahi indirim hakkı sağlaması. İndirim oranı 2017'den beri yüzde 15 olarak uygulanıyor. Evle ilgili hiçbir masrafı olmayanlar bu yöntemi seçebilir. Üstelik yüzde 15’lik indirim, toplam kira bedelinden 7 bin liralık istisna tutarı çıkarıldıktan sonra kalan tutar üzerinden yapılıyor.
2- ’GERÇEK GİDER’
Gerçek Gider'de ise kiraya verilen mülk için yapılan harcamalar, beyan edilen toplam kiradan indirilebiliyor. İndirilebilecek giderler şöyle:
Mülk sahibinin üstlendiği aydınlatma, ısıtma (kombi), su ve asansör masrafı.
Mülke ait sigorta giderleri (konut sigortası gibi).
Ev için banka kredisi ödeniyorsa borçların faizi.
Yeni alınan evin satın alma bedelinin yüzde 5’i (ilk 5 yıl ve bir ev için).
Mülke ait vergi, resim, harç ve şerefiyelerle belediyelere ödenen harcamalara iştirak payları.
Evin değerini artıran ısı yalıtımı, enerji tasarrufu sağlamaya dönük harcamalar.
Mülk sahibi kirada oturuyorsa, oturulan evin kira gideri.
Gayrimenkule ait bakım onarım ve idame giderleri.
Bağışlar, eğitim, hayat ile sağlık masrafları.
Not: Bu giderlere ilişkin belgelerin, istendiğinde ibrazı için 5 yıl saklanması gerekiyor.
KAYNANA, BABA, KARDEŞ KULLANIYORSA NE OLACAK?
Konut bedelsiz veya emsal kira bedelinden düşük bir tutara kiraya verildiyse, bu durumda emsal kira bedeline bakılıyor. Bu da Emlak Vergisi değerinin yüzde 5’ine denk geliyor. Örneğin; evin değeri 700 bin liraysa, emsal kira bedeli 700.000 x yüzde 5 = 35.000 lira oluyor. Akrabalık varsa emsal kira bedeli uygulanmıyor. Bu durum anne, baba, büyükanne, büyükbaba, kardeş, çocuk ve torunların kullanımına tahsis edilen konut için geçerli. Bu istisna tek konuta var. Kaynana muafiyet kapsamı dışında. Ayrıca amca, dayı, hala, teyze gibi kişiler de evde bedelsiz oturursa beyanname gerekiyor. Arkadaşların oturumu da emsal kira bedeli kadar beyanı gerektiriyor.