Yargıtay, tazminat hakkıyla ilgili önemli bir karara imza attı ve aynı işyerinde bir yıl veya daha uzun süre çalışanların, işten çıkartılmaları durumunda kıdem tazminatı almaya hak kazanacaklarını belirtti. Ancak bazı durumlarda, çalışanların kendi isteğiyle işten ayrılmaları durumunda da tazminat alma hakkı bulunmaktadır. Örneğin, kadınlar evlilik, erkekler ise askerlik nedeniyle işten ayrıldıklarında tazminat alabileceklerdir.
Sosyal Güvenlik Kurumu'na tabi olarak çalışan herkes, iş kanunundan kaynaklanan çeşitli haklara sahiptir. Kadınlar doğum izni ve doğum sonrası yarı zamanlı çalışma hakkına sahipken, erkek çalışanlar askerlik görevinden doğan haklara sahiptirler.
ASKERDEN DÖNENE TAZMİNAT HAKKI
Çalışanlara askerlik göreviyle ilgili iki farklı hak tanınmıştır. Çalışanlar, askerlik hizmeti sonrasında eski işlerine geri dönebilecekleri gibi istediklerinde tazminat haklarıyla birlikte işten ayrılabileceklerdir.
İşverenlere, askerden dönen ve eski işine geri dönmek isteyen işçiyi işe almak zorunluluğu getirilmiştir. Konuyla ilgili olarak açıklamalarda bulunan Sosyal Güvenlik Uzmanı Mustafa İşcan, "4857 sayılı İş Kanunu'nun 31. maddesinde düzenlenmiştir. İş Kanunu'nun 'Askerlik ve Kanundan Doğan Çalışma' başlıklı 31. maddesi, 1475 sayılı eski İş Kanunu ile hemen hemen aynı içeriğe sahiptir.
Fark, işe alınmayan işçiye tazminat ödenmesi durumunda ortaya çıkmaktadır. Madde şöyledir: MADDE 31. - Muvazzaf askerlik görevi dışında, manevra veya herhangi bir sebep yüzünden silah altına alınan veya herhangi bir kanundan doğan çalışma görevi nedeniyle işinden ayrılan işçinin iş sözleşmesi, işten ayrıldığı tarihten itibaren iki ay sonra işveren tarafından feshedilmiş sayılır" şeklinde konuştu.
YAZILI DİLEKÇE GEREKLİ
Askere gidecek işçi, 1474 sayılı İş Kanunu'nun yürürlükteki 14. maddesi uyarınca kıdem tazminatına hak kazanır. Ancak burada önemli bir ayrıntı bulunmaktadır: Çalışan, askere gideceğini kanıtlamakla yükümlüdür. Askere gidecek işçinin, istifa dilekçesini işverene yazılı olarak sunması ve dilekçeye askerlik kurumundan alınmış "Askerlik Sevk Belgesi" eklemesi gerekmektedir. Çalışanın tazminat hakkı elde edebilmesi için aynı işyerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekmektedir. Bu şart, askerlik nedeniyle tazminat talep edilmesi durumunda da geçerlidir.
İKİ AYLIK SÜRE VERİLİYOR
Askere giden ve döndüğünde aynı işe devam etmek isteyen çalışanlara iki aylık bir süre verilmektedir. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 31. maddesi uyarınca, herhangi bir askeri veya kanuni görev nedeniyle işten ayrılan işçiler, bu görevin sona ermesini takip eden 2 ay içinde işe geri dönmek istediklerini işverene bildirmelidirler. Özetle, askerden dönen kişi, işverene, işe dönmek istediğini beyan etmek için iki ay içinde süresi vardır.
YARGITAY'DAN EMSAL KARAR
Yargıtay, askerlik tazminatıyla ilgili önemli bir karara imza attı. İş sözleşmesinin askerlik nedeniyle sona erdiğini belirten davacı, kıdem tazminatı, yıllık izin, fazla mesai, ulusal bayram ve genel tatil, yol ve yemek yardımı alacağı talebinde bulundu. Ancak işveren, davacının hizmet süresinin belirtilenden daha az olduğunu, fazla mesai ve diğer alacaklarının bulunmadığını belirterek davanın reddini istedi.
Mahkeme, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanarak, davayı kısmen kabul etti. Ancak Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesi'nin kararıyla bu karar bozuldu. Mahkeme, bozma kararına uyarak devam eden yargılama sonucunda, davayı kısmen kabul etti. Karar, davacı vekili tarafından temyize götürüldü.
