Uzun süredir değer kaybeden Türk lirası, yeni ekonomi yönetiminin sıkı para politikalarıyla reel olarak değer kazanmaya başladı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), enflasyonla mücadelede yüksek faiz politikalarını tercih etti. TCMB'nin bu hamleleri, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın mali disiplin uygulamaları ile desteklendi ve ekonomide ilk somut değişiklikler gözlemlendi.
31 Mart seçimleri öncesinde -74.6 milyar dolara kadar gerileyen net döviz pozisyonu, haftanın ilk işlem günü itibarıyla -5.7 milyar dolara kadar yükseldi. Hazine'nin birikimleri de dikkate alındığında Türkiye, yıllar sonra ilk kez döviz rezervlerinde artıya geçti.
TARİHİ BİR İLK
Yaklaşık iki aylık süre boyunca dolar/TL paritesinin yatay seyretmesi, döviz kuru artışı beklentisini azaltarak TL mevduat faizlerinin cazibesini artırdı ve birçok kişi varlıklarını Türk lirasına çevirdi. Bu değişen alışkanlıklar, Kapalıçarşı piyasalarında bir ilki yaşattı.
Uluslararası finans kuruluşlarının olumlu raporlarıyla hem yerli hem de yabancı yatırımcılar TL cinsinden pozisyon almaya başladı. Bu durum, Kapalıçarşı'da Türk lirasına olan talebi tarihi seviyelere çıkardı ve dolar/TL kurunda Cumhuriyet tarihinde bir ilke neden oldu.
Geçtiğimiz yıl seçimler öncesi, Kapalıçarşı'daki dolar ve altın fiyatları, Merkez Bankası'nın belirlediği resmi döviz kurunun oldukça üzerine çıkmıştı. Aradaki fark 1-2 TL'ye kadar ulaşınca, ekonomistler Türkiye'de "ikili kur sistemi" olduğunu yorumlamıştı.
EŞİ GÖRÜLMEMİŞ BİR DURUM
Son günlerde döviz ve altın talebinin azalması, vatandaşların ve yatırımcıların varlıklarını bozdurarak Türk lirası talep etmeleri, Kapalıçarşı esnafının eşi benzeri görülmemiş tekliflerde bulunmasına yol açtı. Altın ve dolar fiyatları, tarihte ilk kez Merkez Bankası'nın gösterge kurunun 30 kuruş altına düştü.
Birçok döviz bürosu ve kuyumcu, ellerindeki altın ve dövizleri satabilmek için alıcılara cazip teklifler sundu. Bu durum, piyasada büyük bir bolluk olduğu yorumlarına neden olurken, 31 Mart öncesinde bankalardan birkaç bin dolar temin etmekte zorlanan vatandaşlar, sadece iki ay içinde yaşanan bu değişim karşısında "Böylesini daha önce hiç görmedik" dediler.
