Emeklilik aylığı almak isteyenlerin dikkat etmesi gereken bir husus da emeklilik başvurusunun hangi ayda yapıldığıdır. Çünkü emeklilik aylığı hesaplamasında, çalışanın SGK'ya bildirilen prime esas kazançları, prim gün sayısı ve aylık bağlama oranı gibi kriterlerin yanı sıra, başvuru tarihi de önemli bir rol oynamaktadır.
Özellikle enflasyonun yüksek seyrettiği dönemlerde, aralık ayı ile ocak ayı arasında emekli olanlar arasında aylık tutarlarında ciddi farklılıklar görülebilmektedir. Aynı prim günü, prime esas kazancı ve aylık bağlama oranına sahip iki kişiden biri aralık ayında, diğeri ise ocak ayında emekli olursa, ocak ayında emekli olanın aylığı daha yüksek olacaktır. Bu durum 2021 aralık ayı ile 2022 ocak ayında emekli olanlar için de geçerli olup, bu iki ay arasındaki aylık farkı yüzde 9 civarındadır.
Konuyla ilgili açıklamada bulunan Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, emeklilik aylıkların nasıl ve neye göre oluştuğunu ve farkların oluşan nedenlerini analiz etti.
Karakaş, emeklilik dilekçelerinin yılsonu veya yılbaşında verilmesinin, emekli aylıklarının hesaplanmasında önemli bir etken olduğunu belirtti. Yılbaşından önce verilen dilekçelerde, 2023 yılında geçerli olacak yeni asgari ücret ve intibak zammı dikkate alınmadığını, bu nedenle emekli aylıklarının daha düşük çıkabileceğini söyledi. Yılbaşından sonra verilen dilekçelerde ise, yeni asgari ücret ve intibak zammı hesaba katıldığı için emekli aylıklarının daha yüksek olabileceğini ifade etti. Bu farkın, emeklilik süresince devam edeceğini ve zamanla büyüyeceğini vurguladı. Karakaş, vatandaşların bu konuda bilinçli olmalarını ve emeklilik dilekçelerini verirken iyi düşünmelerini tavsiye etti.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun aylıkları hesaplarken prim ödeme gün sayısına, prime esas kazançlarına ve aylık bağlama oranını dikkate aldığını belirterek,
“Kazancın yüksek olması ve prim ödeme gün sayısı bağlanacak olan maaşın yüksek olup olmaması açısından önemli etken. Kaç yıl hizmetinizin olduğu, ne kadar prim gün sayınızınız olduğu gibi durumlar son derece etkilidir. 2008 yılından sonra girişi olanlar ne kadar çok çalışırsa, aylık bağlama oranı da yüksek oluyor.” ifadelerini kullandı.
Karakaş, “SGK, emeklilik maaşı bağlanması ile ilgili sisteme baktığımız zaman birincisi 2000 yılı öncesi çalışmalar. Burada aylık bağlama oranı çok yüksek. 2000 - 2008 yılları arasında aylık bağlama oranı biraz düşüyor. 2008'den itibaren aylık bağlama oranı tamamen düşüyor. SGK maaşı hesaplama sırasında bu sistem üzerinden maaş bağlanmakta” açıklamasında bulundu.
KAMU ÇALIŞANLARI İLE ÖZEL SEKTÖR ÇALIŞANLARIN ARASINDAKİ SENE FARKI
Karakaş, “Özel sektör çalışanlarının 1 Ocak 2023 - 31 Aralık 2023 tarihleri arasında dilekçe verildiğinde bu yıl içerisinde dilekçe verilmiş oluyor. Ancak kamuda maaşlar genellikle ayın 15’inde alınıyor ve yıl 15 Ocak 2023’te başlıyor 14 Ocak 2024’te bitiyor. Bu nedenle özel sektör işçileri 31 Aralık 2023 tarihi ve öncesinde verdikleri takdirde maaşları farklı hesaplanacak. Ama 1 Ocak 2023'ten sonra verdikleri takdirde maaşlarının hesaplanması farklı olacak. Kamu işçilerine bakıldığında 31 Aralık 2023 günü geçse bile 14 Ocak 2024 tarihine vermeleri halinde yine 2023'e göre maaşları hesaplanacak” bilgilendirmesinde bulundu.
“ÖZEL SEKTÖRDE ÇALIŞANLARIN 1 OCAK 2024'TEN SONRA DİLEKÇE VERMESİ DAHA AVANTAJLI”
“Enflasyon oranı belirlendi ve kasım itibariyle yüzde 61,98'e ulaştı. Aralık enflasyonu da ortaya çıktığında bu oran yüzde 65'in üzerinde ve büyüme oranı da yüzde 4,4 ve üzeri olduğunda, özel sektör işçilerinin 1 Ocak 2024 tarihinden sonra direkçe vermelerinin daha avantajlı”
“ENFLASYON YÜKSEK OLURSA 2024'TE DİLEKÇE VERMEK DAHA AVANTAJLI”
“Aralık enflasyonu yüksek olursa, yüzde 4, 5, 6 gibi çıkarsa, kişi özelinde değerlendirmek gerekiyor, ama genellikle Ocak'ta dilekçeyi verenler daha avantajlı konumda."
"Enflasyon yüzde 65 civarında olduğunda 2022'deki gibi çok büyük bir fark çıkmayabilir. Ama enflasyon oranı, yüzde 67 veya daha yüksek olduğu zaman elbette ki fark açılacaktır” açıklamasında bulunundu.
