Pek çok hastalık, tedavi edilmediği takdirde risk taşıyabilir. Ancak kalp ve damar hastalıklarının riski çok daha yüksek. Bu yüzden önlem alınmasının altını çizen uzmanlar, özellikle belli bir yaş grubunu uyarıyor. Yine de kalp ve damar hastalıkları, dolaşım sistemini yakından ilgilendiren oldukça geniş bir hastalık grubunu kapsadığından her yaşta risk faktörü oluşturuyor.
Doktor Öğretim Üyesi Emrah Aksakal konuyla ilgili konuşarak, “Kalp ve damar hastalıkları, insanlarda en sık görülen ve en çok ölüme sebep olan hastalıklardır. Bu nedenle ülkemizde ve tüm dünyada önemli bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir. Kalbi besleyen damarlar olan koroner damarlarda, zaman içinde oluşan yağ plaklarına bağlı tıkanmalar sonucunda, tüm dünyada yaklaşık 17.3 milyon ölüm gerçekleşmekte; ülkemizde ise her yıl yaklaşık 300 bin insan kalp krizi geçirmekte ve yaklaşık 125 bin kişi bu hastalığın getirdiği problemler nedeniyle hayatını kaybetmektedir.” İfadelerini kullandı.
KALP VE DAMAR HASTALIKLARININ TEMEL BELİRTİLERİ NELER?
Pek çok insan, kalp krizine bile neden olabilecek kalp ve damar hastalıklarının temel belirtilerini merak ediyor. Önlem almaya başlamadan önce belirtileri bilmek oldukça önemli konulardan biri. Peki bu belirtiler neler?
Kalp ve damar hastalıkları yaşayan bir kişide görülecek temel belirtiler, Dr. Aksakal’a göre göğüs ağrısı, nefes darlığı, bayılma ve çarpıntı olarak kendini gösteriyor. Ayrıca tıkalı olan damarların beslediği organlar üzerinde de belirtiler ortaya çıkıyor.
Örneğin, bacaklardaki damar tıkanıklığında bacak bölgesinde ağrı, soğuma, uyuşma veya güçsüzlük yaşanabiliyor. Aksakal, konuyla ilgili şunları sözlerine ekledi: “Kalp hastalıklarını tetikleyen birçok etken vardır. Özellikle kişilerin yaşam tarzı kalp hastalıklarının gelişiminde önemli rol oynar. Dünya Sağlık Örgütü, uygun yaşam tarzı değişiklikleri ve değiştirilebilir risk faktörlerinin kontrol altına alınması ile kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölümlerin dörtte üçünden fazlasının önlenebileceğini bildirmektedir.”
Bu da demek oluyor ki, yaşam tarzınızda yapacağınız küçük değişikliklerle kalp krizi riskini düşürebilirsiniz.
KİMLERDE KALP HASTALIKLARI GÖRÜLEBİLİYOR?
Kalp ve damar hastalıklarında risk faktörleri çeşitlilik gösterebiliyor. Hatta bu risk faktörleri değiştirilebilen ve değiştirilemeyen olarak iki grupta inceleniyor.
Yaş, cinsiyet, genetik özellikler gibi değiştirilemeyen risk faktörlerinin yanı sıra yüksek tansiyon, diyabet, obezite, sağlıksız beslenme, hava kirliliği, stres, tütün kullanımı, hareketsiz yaşam gibi değiştirilebilir faktörler de bulunuyor.
Değiştirilemeyen risk faktörleriyle ilgili konuşan Dr. Emrah Aksakal, “İleri yaş, erkek cinsiyet ve ailede erken yaşta kalp ve damar hastalığı öyküsü olması kişide hastalığın gelişme riskini artırır. Cinsiyet konusunu biraz daha açmak gerekirse, kadınlarda kalp ve damar hastalıkları yaklaşık 10 yıl daha geç ortaya çıkmaktadır. Ancak özellikle 70 yaş sonrası kadın hastalarda kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölüm sıklığının daha fazla olduğu bilinir” ifadeleriyle konuyu açıklıyor.
Risk taşıdığını düşünen kişilerin yıllık kalp muayenelerini yaptırmaları gerekiyor. Özellikle 40 yaş üstü erkeklerin ve 50 yaş üstü kadınların herhangi bir şikayetleri olmasa bile kalp ve damar hastalıkları açısından tarama yaptırmaları şart.
HANGİ ÖNLEMLER ALINMALI?
Dr. Aksakal’a göre kalp ve damar hastalıklarına karşı önlem almak için öncelikle sağlıklı bir yaşam tarzı belirlemek ve kalp dostu beslenme sağlamak gerekiyor. Kalp sağlığını korumak için şunları yapabilirsiniz:
- Sağlıklı beslenin
- Kilo durumunuzu kontrol edin ve obez olup olmadığınızı öğrenin
- Kan basıncınızı ölçtürün
- Kan şekerinizi kontrol ettirin ve kan yağlarınızı ölçtürün
- Alkol tüketimini bırakın
- Stresten uzak durmaya çalışın
- Kontrollerinizi aksatmayın
