Kanun teklifinin tümü üzerine Saadet Partisi grubu adına söz alan Grup Başkanı Selçuk Özdağ, Türkiye'nin geçen sene turizmden elde ettiği gelirin 46,5 milyar dolar, ziyaretçi sayısının 56,7 milyon olarak açıklandığını belirterek "Ülkemize gelen turist sayısı bu kadar olmasına rağmen niçin turizm gelirimiz bu sayılara göre çok düşük?" diye sordu.
Kanun teklifine göre üniversitelerin turist rehberliği bölümlerinin ön lisans, lisans veya yüksek lisans programlarından mezun olmak veya üniversitelerin turist rehberliği bölümü dışındaki diğer bölümlerinden en az lisans düzeyinde mezun olanlar için ülkesel veya bölgesel turist rehberliği eğitim programını bitirme şartı aranmayacağını dile getiren Özdağ, "Turist rehberi olma şartlarının kolaylaşması ve sorumluluk alanlarının daraltılmasının önemli milli güvenlik sorunlarına neden olacağını belirtmem gerekiyor." dedi.
Teklifle tur süresince turist rehberi bulundurma zorunluluğunun ortadan kaldırıldığını kaydeden Özdağ, teklif yasalaşırsa turlarda neler konuşulduğunun takip edilemeyeceğini, denetim mekanizmasının zayıflamasıyla kaçak turlarla mücadelenin akamete uğrayacağını, denetimin olmadığı yerlerde terör ve misyonerlik faaliyetlerinin daha da artacağını, sonuç olarak mevcut tasarının milli güvenlik sorununu beraberinde getireceğini söyledi.
İYİ Parti Antalya Milletvekili Aykut Kaya, üzerinde durulması gereken üç konu olduğunu belirterek bunlardan ilkinin yabancı dil bilmeden rehberlik yapmanın yolunun açılması, ikincisinin arkeoloji ve sanat tarihi bölümü mezunlarının rehber olabilmesinin kolaylaştırılması, üçüncüsünün ise otobüste rehber bulundurma zorunluluğunun kaldırılması ve müze rehberliğinin getirilmesi olduğunu dile getirdi. Rehberlerin faaliyet alanının daraltılarak müzelere indirgenmek istendiğini kaydeden Kaya, buna karşılık rehber sayısının gereğinden fazla çoğaltıldığını belirtti.
MHP Giresun Milletvekili Ertuğrul Gazi Konal, turizmin Türkiye'nin en stratejik ekonomik sektörlerinden biri olduğunu kaydederek, turizm sektörünün globalleşen dünyada ülkelerin en güçlü diplomasi araçlarından biri haline geldiğini ifade etti.
Kanun teklifiyle turist rehberlerinin mesleğe kabul şartlarının güncellendiğini, özellikle stratejik dil becerilerinin teşviki ve sanat tarihi ile arkeoloji mezunlarının mesleğe kabulü gibi konulara özel düzenlemeler getirildiğini anlatan Konal, şu değerlendirmeyi yaptı:
"Bu, Türkiye'nin turist potansiyelinin daha geniş bir yelpazede değerlendirilmesine olanak tanıyacak ve kültürel zenginliklerimizin global platformda daha etkin tanıtımını sağlayacaktır. Ayrıca turist rehberliği sertifika programları ve uygulama gezilerinin kalitesinin artırılması hedeflenmektedir."
Teklifin bir diğer önemli yönünün ise alışveriş amaçlı tur düzenlemesi sırasında müşterilerin bilgi ve onayı olmadan yapılan yönlendirmelerin engellenmesi olduğunu ifade eden Konal, "Bu durum, turist rehberleri ve seyahat acentelerine yönelik cezai yaptırımların artırılmasını içermektedir. Bu düzenlemeyle turizm sektöründe şeffaflık ve güvenilirliğin artırılması, ziyaretçilerin memnuniyetinin ve ülkemize duyulan itibarın korunması hedeflenmektedir." diye konuştu.
DEM Parti Van Milletvekili Zülküf Uçar, kanun teklifinde turizm şirketlerinin kar imkanı gözetilirken turizm emekçilerinin iş sahasının daraltıldığını savunarak "Turist rehberlerinin en az bir yabancı dil bilme zorunluluğunu fiilen kaldırarak ucuz iş gücü bulmada sermaye sahiplerine geniş bir alan açıyor. Her tur aracında bir turist rehberinin bulunması zorunluluğunu ortadan kaldırarak sermaye sahiplerine kar olanağı yaratıyor. Turizm emekçisi rehberler işsizler ordusuna itiliyor." değerlendirmesinde bulundu.
CHP Aydın Milletvekili Hüseyin Yıldız, Türkiye'nin dünyanın en pahalı ülkesi haline geldiğini söyleyerek "Bugün Türkiye'de Türk vatandaşının gidip de hiçbir yerde bir hafta tatil yapma şansı yok." ifadesini kullandı.
"HİÇBİR TURİST REHBERİ KARDEŞİMİZİ EKMEĞİNDEN, İŞİNDEN ETMİYORUZ"
TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı ve AK Parti Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman, düzenlemenin temel amacının, Türk turizminin küresel rekabette daha da ön plana çıkarılması ve turizm alanında 2028 hedeflerine ulaşılması olduğunu belirtti.
Turist rehberlerine ilişkin kanun ve yönetmeliklerde bugüne kadar 8 düzenleme yapıldığını anlatan Yayman, "Burada yapılmak istenen çok nettir. Hiçbir şekilde kimseyi mesleğinden etmek yok, yasal zorunluluk fiili bir zorunluluk halinde devam edecek. İsteyen yine turist rehberi bulunduracak fakat bu bir yasal zorunluluk olmaktan çıkarılacak. İspanya'da, Fransa'da, İtalya'da olduğu gibi bir düzenleme yapacağız." dedi.
"Meselemiz Türk turizmini yeniden yapılandırmak, eskiyen mevzuatı güncellemek, turizmi 4.0'a getirebilmek, evrensel normlara uygun bir turizm ekosistemi kurmak istiyoruz." ifadesini kullanan Yayman, şunları kaydetti:
"12. Kalkınma Planı'nda önümüze konulan bir hedef var. Bu hedef Türkiye'nin açık hava müzesi olduğu gerçeğidir. Bu konuda önemli atılımların yapılması gerekiyor, turizm pazarının genişletilmesi gerekiyor. Konaklama gün sayısının, yatak sayısının arttırılması gibi konular, turizminin kadim problemlerinden birisiydi. Turizmi sadece kıyı ve deniz turizminden çıkarıp 7 bölgeye yayılması meselesiydi. İşte bu hedeflere ulaşmak için birtakım düzenlemeler yapılıyordu. Dün yapıldı, bugün de yapıldı, yarın da yapılacak. Burada hiç kimseyi, hiçbir turist rehberi kardeşimizi ekmeğinden, işinden etmiyoruz. Sadece turist rehberlerinin normunu evrensel normlara getirmek istiyoruz. Diğer taraftan bir meslek birliğinin kurulması ve meslek standartlarının yükseltilmesi için çalışma yapıyoruz."
Teklifin tümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından Meclis Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder, birleşimi bugün saat 14.00'te toplanmak üzere kapattı.
