KİT’ler borç batağında yüzüyor
AKP iktidarının arpalıkları haline gelen ve aralarında TCDD, TİGEM, Toprak Mahsulleri Ofisi, Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü, EÜAŞ, TTK, Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş, Et ve Süt Kurumu, Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii A.Ş. ve BOTAŞ gibi daha önceleri kar eden kuruluşlar arasında yer alan Kamu İktisadi Teşebbüslerinde 2017’de bu kuruluşların borçları 49.1 milyar TL’ydi. Borç sarmalı 5 yılda 579 milyar lira artarak 619,2 milyar liraya çıktı.
Birgün’den Mustafa Bildircin’nin haberine göre AKP iktidarının özelleştirme politikası kapsamında birbiri ardına elden çıkarılan kamu iktisadi teşekküllerinden geriye kalanların da mali dengesi altüst oldu. İktidarın ekonomik krizin yansımalarını azaltmak amacıyla çeşitli görevler yüklediği 22 kamu iktisadi teşebbüsünün toplam borcu 600 milyar TL''yi aştı. KİT''lerin toplam borcunda 2017-2022 döneminde yaşanan artış, yüzde bin 161 olarak hesaplandı.
KİT’ler ve özelleştirme kapsamında kuruluşlara yönelik Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca 31 Mart''ta yayımlanan istatistikler, çarpıcı tabloyu gün yüzüne çıkardı. Veriler, “Gıda fiyatlarını dengelemek” ve “Enerji fiyatlarını baskılamak” amacıyla çeşitli görevler yüklenerek ekonomik krizi gölgelemeleri beklenen kamu iktisadi teşebbüslerinin borç içinde yüzdüğünü gözler önüne serdi.
HER YIL KATLANDI
Bakanlığın verilerine göre, 2017 yılında 49 milyar 99 milyon 74 TL olan KİT''ler ile özelleştirme çalışmaları süren kamu kuruluşlarının toplam borcu, 2022 yılının sonunda 12 kat arttı. Toplam 22 kamu iktisadi teşebbüsü ile özelleştirme süreci devam eden kuruluşun borçları, 31 Mart 2023 tarihi itibarıyla 619 milyar 257 milyon 608 bin TL’ye ulaştı.
KİT’ler ile özelleştirme kapsamındaki kuruluşların borçlarında yıllar itibarıyla yaşanan değişim, kayıtlara şöyle geçti:
•2017: 49 milyar 99 milyon 74 bin TL
•2018: 78 milyar 710 milyon 603 bin TL
•2019: 100 milyar 798 milyon 129 bin TL
•2020: 124 miyar 856 milyon 146 bin TL
•2021: 263 milyar 971 milyon 865 bin TL
•2022: 619 milyar 257 milyon 608 bin TL
ÇİFTÇİLERE 6,6 MİLYAR TL
Toplam 619,2 milyar TL’lik borcun 537,1 milyar TL’sinin iç, 82,1 milyar TL’sinin ise dış borçlardan oluştuğu belirtildi. İktidarın ekonomi politikası nedeniyle mali dengeleri bozulan kuruluşların 167 milyar TL’lik borç ile en fazla resmi dairelere borçlu olduğu bildirildi. Kuruluşların borçlu diğer olduğu taraflar ve borç tutarları ise şöyle sıralandı: 
