Milliyet’in haberine göre, ABD’de ülke genelindeki 9 milyon su borusu kurşundan imal edildiği için sağlığa zararlı olabileceğinden sökülüp değiştirilecek. 10 yıl içinde tümünün tamamlanması planlanan çalışmada yaklaşık 30 milyar dolar harcama yapılacak.
ABD’de yapılması planlanan çalışma, akıllara Türkiye’deki binaların eski su borularını getirdi. Geçmiş yıllarda daha ucuz, paslanmaya dayanıklı ve döşenmesi kolay olması nedeniyle Türkiye’de tercih edilen kurşun borular artık sağlığı tehdit ediyor.
Sağlık açısından tehdit kabul edilen kurşun boruların kullanımı zaman içinde yerini alternatif çözümlere bıraksa da, eski binalarda hala kurşun boruların döşeli olabileceği ihtimali bulunuyor.
ESKİ BİNALARDA KURŞUN BORU OLABİLİR
Günümüzde evlerde bakır ve galvanizli çelik borular ya da polipropilen evsaflı özel plastik borularla döşeme yapılıyor. Ancak 50 yıldan fazla bir zaman önce yapılan eski yapılarda kurşun boru döşeli olabilir.
İSKİ yetkilileri ise konuyla ilgili bilgi vererek İstanbul’un altyapısında kurşun boru olmadığını belirtti ve bu sistemin çok eskiden kullanıldığının altını çizdi ve şu an mevcutta, çelik, düktilfont, o-pvc, hdpe gibi malzemelerin kullanıldığı bilgisini paylaştı.
Su Politikaları Derneği Başkanı Dr. Dursun Yıldız ise Türkiye’de 19 milyona yaklaşan konut stokunun yüzde 48’inin 35 yaşın üzerinde olduğu ifade ederek eski yapıların tesisatlarında hala kurşun boruların olabileceğini açıkladı.
Yıldız, “Bu durumda bu eski binaların su tesisatlarının gerek su kaybı gerekse su kalitesi açısından incelenmesinde fayda var. Yerel yönetimler de abonelerini bilgilendirmeli ve talep eden abonelerine su kalitesinin ölçümü ve su kullanımı konusunda yardımcı olmalı. Kırsal kesimdeki çok eski konutların su tesisatları gözden geçirilmeli. Bir binada eski kurşun borular hala kullanılıyorsa veya içme suyu tesisatında kurşun malzemeler bulunuyorsa, içme suyunda kurşun kirliliği riski artabilir.” ifadelerini kullandı. Yıldız, bu kurşun borular suya temas ettiği için veya bağlantı noktalarından suya sızabileceğinden kurşunun suya karışmasının mümkün olabileceğini söyledi.
KALP VE BÖBREK SORUNUNA NEDEN OLABİLİR
İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Ekoloji Ve Hidroklimatoloji Ana Bilim Dalı’ndan Prof. Dr. Zeki Karagülle, konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı: “DSÖ verilerine göre şebeke suları veya içme suyunda bir miktar (0.015 mg/L) kurşun bulunabilir. Sürekli ve fazla miktarda kurşuna maruz kalmak kardiyolojik sorunlara (hipertansiyon) ve böbreklerde ciddi sağlık sorunlarına yol açar. Yüksek miktarda kurşuna maruz kalmak çocuklarda ise büyüme geriliği ve öğrenme sorunlarına yol açıyor. Hamilelerde de erken doğuma ve bebekte büyüme geriliğine yol açıyor. Dolayısıyla şebekelerde çok uzun yıllardır kurşun kullanılmıyor.”