Emeklilik için gerekli prim günü eksik olan kişiler, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) hizmet borçlanması yaparak eksik günlerini tamamlayabiliyor. Böylece emekliliğe hak kazanabiliyor. Ancak vergilendirmede bazı detaylar bulunuyor.
Emeklilik için gerekli prim günü eksik olan kişiler, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) hizmet borçlanması yaparak eksik günlerini tamamlayabiliyor. Böylece emekliliğe hak kazanabiliyor. Ancak vergilendirmede bazı detaylar bulunuyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu'na yapılan askerlik, doğum ve diğer hizmet borçlanmaları için yatırılan primler, gelir vergisi matrahından düşülebilir. Bu sayede ödenen prim miktarlarının bir kısmı, vergi indirimi yoluyla geri kazanılabiliyor.
Askerlik ve doğum borçlanması en yaygın hizmet borçlanma türleri arasında yer alıyor.
2024 yılı itibarıyla, borçlanma yapan kişilerin günlük ödemesi gereken minimum prim miktarı 213,36 TL, maksimum prim miktarı ise 1.600,20 TL olarak belirlenmiştir. Örneğin, 18 ay askerlik yapan bir kişi, en düşük kazanç üzerinden hesaplandığında yıl sonuna kadar toplam 115.214,40 TL ödeme yapmak zorundadır.
Kadınlar ise her doğan çocuk için çocuğun 2 yaşını dolduruncaya kadar geçen süre için borçlanma yapabilmektedirler. Maksimum üç çocuk için toplamda 6 yıla kadar borçlanma yapma hakları bulunuyor.
2024 yılında, bir çocuk için yapılan doğum borçlanması durumunda ödenecek toplam tutar 153.619,20 TL'dir. Bu sistem, kadınların emeklilik haklarını kullanmalarını kolaylaştırmakta ve aynı zamanda aile planlaması yaparken kariyerlerini destekler.
BORÇLANMA MALİYETİNİN BİR KISMI GERİ ALINABİLİR
Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) yapılan hizmet borçlanmaları için ödenen primler, gelir vergisi matrahından indirilebilir. Bu, askerlik ve doğum borçlanması gibi tüm hizmet borçlanmaları için geçerlidir. Bu vergi indiriminden faydalanabilmek için, borçlanmanın sigortalı olarak çalışılırken yapılması gerekir.
Vergi indirimi hakkından yararlanmak için, borçlanmaya ilişkin ödeme belgesinin işverene sunulması zorunludur. Bu belge, işverene verildiği ay itibarıyla, ödenen prim tutarının kazançtan düşülmesini sağlar ve bu işlem için takvim yılı sınırlaması bulunmaz.
Örneğin, eğer bir kadın çalışan bir çocuğu için 720 gün doğum borçlanması yaparak 153.619,20 TL ödeme gerçekleştirdiyse ve %27'lik vergi diliminde bulunuyorsa, bu ödemenin 41.478 TL'sini vergi indirimi olarak geri alabilir. Bu durum, borçlanma yapan bireyler için önemli bir mali avantaj sağlar ve emeklilik haklarının güçlendirilmesine katkıda bulunur.
EMEKLİ OLDUKTAN SONRA ÇALIŞANLAR DA YARARLANIR
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinden yararlananlar arasında, emeklilik için gerekli prim gün sayılarını tamamlamak amacıyla hizmet borçlanması yapanlar bulunuyor. Bu kişilerin bir kısmı emeklilik sonrası iş hayatına devam ediyor, diğer bir kısmı ise çalışmayı bırakıyor.
Hizmet borçlanması yaparak primlerini ödeyen ve emeklilik sonrası çalışmayı bırakan kişiler, ödedikleri primler için vergi indirimi yoluyla iade hakkından yararlanamıyor. Bunun nedeni, vergi indiriminden faydalanabilmek için borçlanmanın sigortalı olarak çalışılırken yapılması gerekliliğidir.
Diğer taraftan, emeklilik sonrası çalışmaya devam edenlerin durumu ise bir süre belirsizlik içindeydi. İzmir'de bir mükellef, EYT'den yararlanarak emekli olan bir çalışanının hizmet borçlanması primlerini vergi matrahından düşme talebiyle ilgili olarak vergi dairesine başvuruda bulundu. İzmir Vergi Dairesi'nin verdiği özelge ile bu durum açıklığa kavuşturuldu: Emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden kişiler, hizmet borçlanması primlerini vergi matrahından düşebilirler.
BEŞ YIL İÇİNDE YARARLANMAK MÜMKÜN
SGK’ya borçlanma yapıp vergi indiriminden faydalanmamış kişiler ise 5 yıllık zaman aşımı süresi içerisinde ‘vergi düzeltme’ talebinde bulunup indirim haklarından geriye dönük şekilde faydalanabilirler.
Bunun için borçlanmanın yapıldığı tarihte ve vergi düzeltme başvurusu tarihinde sigortalı olarak çalışma şartı bulunuyor. Vergi düzeltme talebi vergi dairesine işveren tarafından bildiriliyor. Emekli olduktan sonra çalışmayı bırakan kişiler beş yıllık süre içinde çalışmaya başlarsa vergi indirimi hakkından yararlanabilirler.
