Sağlık Bakanlığı, 2024-2028 dönemine ilişkin Stratejik Planını kamuoyuyla paylaştı. Plan, sağlık alanında 5 ana hedefe odaklanıyor ve bu hedeflere ulaşmak için 40 alt hedef, 194 performans göstergesi ve 214 strateji belirliyor.
Planın öncelikli konuları arasında sağlıklı yaşam hakkının korunması, tedavi hizmetlerinin kalitesinin artırılması, obezite ve bağımlılıkla mücadele, özel gereksinimli bireyler ve yaşlılara yönelik hizmetler bulunuyor. Plan, sağlıklı yaşamı teşvik etmek ve sağlıklı yaşam bilinci ve alışkanlıklarının oluşturulmasını sağlamak için çeşitli faaliyetler öngörüyor.
Bu kapsamda, ilkokul çağındaki çocuklarda yüzde 11,4, 15 yaş üzeri nüfusta ise yüzde 29,1 seviyesinde olan obezite oranlarının 5 yıl içinde kademeli olarak düşürülmesi hedefleniyor. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından yürütülecek olan toplumsal bilgilendirme faaliyetleriyle obezitenin önlenmesine katkı sağlanacak.
YÜKSEK ŞEKER VE TUZ İÇEREN ÜRÜNLERİN REKLAMLARINA DÜZENLEME
Bu konuda, gıda etiketlerinin müşteriler tarafından daha kolay okunabilmesi için ilgili kurumlarla yeni yasal düzenlemelerine dair çalışmalar yürütülecek. Paketli ürünlerin içerdiği tuz miktarının azaltılması, trans yağ, fazla şeker ve tuz içeren ürünlerin alımlarının azaltılması ve bu tür besinlerin tanıtımlarına ilişkin kural da çalışmalar kapsamında bulunacak.
ÇOCUKLAR, SAĞLIKLI BESLENME KONUSUNDA BİLİNÇLENDİRİLECEK
Bakanlık, sağlıklı beslenme ve hareketli yaşam konusunda çocuklara yönelik eğitim ve farkındalık çalışmaları yapacak. Bu amaçla Milli Eğitim Bakanlığı, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği içinde olacak. Çocukların beslenme alışkanlıklarını geliştirmek için müfredat ve mevzuatta gerekli değişiklikler yapılacak. Ayrıca fiziksel aktiviteyi teşvik etmek için toplumun her kesimine açık, ücretsiz ve yeşil alanlar oluşturulacak veya artırılacak.
TOPLUMUN YÜZDE 45'İ YETERLİ VE MÜKEMMEL DÜZEYDE SAĞLIK OKURYAZARI
Bakanlık tarafından 15 bin 430 hanede yüz yüze görüşmelerle yapılan "Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Düzeyi Araştırması-2023"ün bazı ön sonuçları stratejik plana dahil edildi. Bu sonuçlara göre, hastalıklardan korunma, tedavi ve hizmetler, sağlık bilgisini değerlendirme gibi konularda sağlık okuryazarlığı yeterli ve mükemmel seviyede olanların oranı yüzde 45,4 olarak tespit edildi. Sağlık okuryazarlığı oranını 2028 yılına kadar yüzde 52'ye yükseltmeyi amaçlayan Bakanlık, sağlık bilgisine ulaşmada Bakanlığın bilgi kaynaklarının etkin kullanılmasını, sağlık hizmetlerinin doğru kullanımı konusunda bilincin artırılmasını ve dijital sağlık okuryazarlığının geliştirilmesini destekleyecek.
BAĞIMLILIKLA MÜCADELEDE RİSK HARİTALARI OLUŞTURULACAK
Tütün bağımlılığı ile mücadele etmek için danışmanlık hizmetleri sunan ve bağımlılık yapıcı madde kullanımının zararlarına dikkat çeken Bakanlık, toplumda bağımlılık yapıcı madde kullanımının yaygınlığını ve riskini belirlemek üzere sosyo-demografik özelliklere göre araştırmalar yapacak. Bu araştırmaların sonuçlarına göre, Bakanlık yeni müdahale programları tasarlayacak. Ayrıca, AMATEM ve ÇEMATEM'lerin, BAHAR merkezlerinin sayısı artırılarak, bağımlılık tedavisine erişim kolaylaştırılacak. Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri de yaygınlaştırılarak, ağır psikotik hastaların tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerine ulaşımı desteklenecek.
BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK HİZMETLERİNİN KAPSAMI GENİŞLETİLECEK
Bakanlık, birinci basamak sağlık hizmetlerini güçlendirmek ve yaygınlaştırmak için aile hekimliği sistemine önemli yatırımlar yapacak. Bu doğrultuda, 2022 yılında 27 bin 762 olan aile hekimliği birim sayısı 36 bin 383'e, Sağlıklı Hayat Merkezi sayısı ise 261'den 850'ye yükseltilecek. Ayrıca, aile hekimliği birimine kayıtlı nüfus sayısı 3 bin 40'tan, 2 bin 500'e indirilecek. Böylece, 2023 yılında toplam muayene sayısının yüzde 48'i birinci basamak sağlık kuruluşlarında gerçekleştirilirken, bu oranın 2028 yılına kadar yüzde 53'e çıkarılması planlanıyor.
MHRS RANDEVUSUYLA MUAYENE ORANI YÜZDE 60'A ÇIKARILACAK
MHRS üzerinden alınan randevuyla gerçekleştirilen hasta muayenelerinin oranı yüzde 48'den yüzde 60'a çıkarılacak. Zihinsel özel gereksinimli çocuk ve gençler için ÇÖZGEM'ler tüm Türkiye'de yaygınlaşacak, Aile Diş Hekimliği uygulaması 5 yıl içinde 81 ilde tüm vatandaşlara ulaşacak. Bu amaçla, Aile Diş Hekimliği birimleri 8 bin 500'e artırılacak. Türkiye'de ilk defa 80 yaş ve üstü bireylerin kendilerine özel hekimlerin gözetiminde kaldığı YAŞAM merkezlerinin sayısı da 474'ten 990'a yükselecek.
HER 100 BİN KİŞİYE DÜŞEN HEKİM SAYISI ARTACAK
Bakanlık, sağlık hizmetlerinin kalitesini ve erişilebilirliğini artırmak için bir dizi hedef belirledi. Bu hedefler arasında, 100 bin kişiye düşen hekim sayısını 228'den 315'e, 100 bin kişiye düşen hemşire ve ebe sayısını ise 356'dan 500'e yükseltmek yer alıyor. Ayrıca, yüzde 80 olan nitelikli yatak sayısını da 2028'de yüzde 90'a çıkarmak istiyor. Bakanlık, kanser taramalarının, hipertansiyon gibi rahatsızlıklara karşı risk değerlendirmelerinin daha fazla kişiye ulaşması için de çalışmalar yapacak. Hastanelerde, normal doğuma yönelik bilinçlendirme ve özendirme faaliyetleri yaygınlaştırılacak, doğum merkezi planlamaları ve sevk süreçleri ihtiyaca yönelik tasarlanacak ve standart şekilde uygulanacak, gebe okullarının ve bundan yararlanan anne adaylarının sayısı bilgilendirici faaliyetlerle yükseltilecek. Prematüre ve düşük doğum ağırlıklı doğumlar ile doğumsal anomalilerin azaltılması, prematüre bebek bakımının iyileştirilmesine yönelik tedbirler artırılacak. Yenidoğan ve evlilik öncesi tarama programlarında taranan hastalık sayısının artırılmasına yönelik çalışmalar yürütülecek.
BULAŞICI VE SALGIN HASTALIKLARLA MÜCADELE
Bulaşıcı ve salgın hastalıklarla mücadelede aşı tereddüdünün önlenmesi için bilişim altyapısı oluşturulacak. Aşı tereddüdü olan kişilerin belirlenmesi ve ikna edilmesi için gerekli adımlar atılacak. Bulaşıcı hastalıkların erken tespiti ve bildirimi için sistem iyileştirilecek, bulaşıcı hastalıklarla mücadelede uzman personel sayısı artırılacak. Bulaşıcı hastalıklara karşı güncel teknoloji ve yapay zeka kullanılarak sürveyans sistemleri kurulacak, pandemilere karşı hazırlıklı olma yeteneği geliştirilecek. Hasta güvenliğini sağlamak için ulusal eylem planı oluşturulacak ve hasta güvenliği ağı oluşturulacak.
SAĞLIK VADİSİ PROJESİ HAYATA GEÇİRİLECEK
Sağlık Vadisi projesi, yerli ve milli sağlık teknolojilerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için önemli bir adım olacak. Bu projeyle, sağlık sektöründe verimlilik, kalite ve rekabet gücü artırılacak. Akılcı ilaç kullanımı, hekimlerin karar verme süreçlerine destek olacak bir sistemle izlenecek ve değerlendirilecek. Hıfzıssıhha Türkiye Aşı ve Biyoteknolojik Ürün Araştırma ve Üretim Merkezi, Ulusal Bağışıklama Programındaki aşı ihtiyacının büyük bir kısmını karşılayacak şekilde faaliyete geçecek.