Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından binlerce depremzedenin yanı sıra, meydana gelen felaket nedeniyle birçok hastalık da ön plana çıkmaya başladı. Deprem korkusunun sardığı binlerce vatandaş, stres yaşarken, nefes alma güçlükleri de gündeme geldi. Uzman Klinik Psikolog Berk Alaca, konuya ilişkin önemli önerilere yer verdi.
Alaca, deprem sonrası ortaya çıkabilecek psikolojik travmalarla mücadele yolları hakkında konuştu. Afetlerin ani ve beklenmedik bir şekilde gerçekleşmesinin insanlarda travmatik etkilere sebep olabileceğini söyleyen Alaca, ilk haftalarda (ilk ay) bu yakınmaları yaşamak doğal olsa da, tepkilerin uzun süre aynı şekilde devam etmesi durumunda profesyonel destek almanın düşünülmesi gerektiğini vurguladı.
"KALP ÇARPINTISI VE UYKUYA DALMADA GÜÇLÜK YAŞANABİLİR
“Duygusal tepkiler olarak huzursuzluk, gergin veya kaygılı hissetmek, düşünmeyi durduramama, sürekli deprem anını yaşıyormuş hissi, suçlu hissetme ve çaresizlik gibi tepkiler verilebilirken bedensel stres tepkileri olarak kalp çarpıntısı, uykuya dalmada güçlük, uyuşma hissi, nefes darlığı gibi tepkiler anormal bir duruma verilen normal tepkilerdir.”
"KİŞİDEN KİŞİYE DEĞİŞEBİLİR"
Travmanın psikolojik etkilerinin kişiden kişiye değiştiğini ifade eden Uzm. Klnk. Psk. Alaca, “Depremin büyüklüğü, süresi, kişinin hazırlıklı olma durumu, kişilik özellikleri, yaşanan kayıpların anlamı, önceki deneyimler, kişinin psikiyatrik öyküsü gibi değişkenler travmaya verilen tepkileri etkiler. Yaşanılan travmatik olaya verdiğimiz bu tepkiler baş edebilme çabalarımızın bir sonucudur” dedi.
RUHSAL TEPKİLER İLE BAŞA ÇIKMA YÖNTEMLERİ
Uzm. Klnk. Psk. Alaca, deprem sonrası görülebilecek ruhsal tepkilerle başa çıkma yöntemlerini şöyle sıraladı:
“Aile üyelerinizle ve sevdiklerinizle hissettiklerinizi paylaşmaktan çekinmeyin.
Haberleri günde bir veya iki defa, sadece doğru bilgi alacak şekilde takip etmeye çalışın.
Deprem anını ve sonrasını gösteren, video ve haberleri sürekli izlemeyin.
Uyku ve yemek düzeninize, eğer var ise düzenli kullandığınız ilaçların kullanımına özen gösterin.
Bir günlük tutmak, duygu ve düşüncelerimizi dışa vurmak açısından önemlidir.
Travma etkisiyle meydana gelen kaygıyı artıracak olan çay, kahve, kola ve sigara tüketimini kısıtlayın.
Size iyi gelen günlük rutinlerinizi devam ettirin.”
Uzm. Klnk. Psk. Alaca, şu önerilerde bulundu:
“Stresli zamanlarda, bizi sersemleten ve gergin hissettiren şekilde nefes alma eğiliminde oluruz. Bu yüzden yavaş ve özenli nefes almak psikolojik iyi oluşumuza ciddi bir katkıda bulunabilir. Art arda burnunuzdan nefes alıp ağzınızdan yavaş ve uzunca nefesinizi verin.
Vücudunuzdaki bütün kas gruplarını ayaklarınızdan başınıza gerin ve 5’e kadar sayarak gergin tutun, derin bir nefes alın nefesinizi yavaşça bırakırken kas gruplarınızı gevşetin. Kaslarınızı sizi rahatsız edecek veya bir krampa neden olacak kadar aşırı germeyin.
