Günümüzün çok katlı binalarının ulaşım aracı hiç şüphesiz asansör. Bir nevi ışınlanma aracı. Zeminde biniyorsunuz. Binanın konumuna göre 30-40’ıncı kata saniyeler içerisinde ulaşıyorsunuz. İşte gerek ev gerek iş yerinde kullandığımız bu araç, eğer dikkat edilmezse faciaya davetiye çıkarabilir.
Bu konuda Altınbaş Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulama ve Araştırma Merkezi (İSGAM) bir bilgi paylaştı. İSGAM Müdürü Dr. Serdar Ay asansör kazalarının üzücü olaylara da sebebiyet verebildiğini söyledi.
Dr. Serdar Ay kullanıcıların dikkat etmesi gerekenleri 5 madde halinde sıraladı.
* Kabin katta yokken kat kapısının açılması sonucunda kuyuya/asansör boşluğuna düşme kazalarının önlenebilmesi için öncelikle asansöre binerken acele edilmemeli, asansöre kontrollü binilmelidir.
* Kabin kapısı olmayan asansörlerde, kabin hareket halinde iken kabin ile kuyu duvarı arasında sıkışmalar sonucu oluşan kazaların önlenebilmesi için özellikle iş yeri olarak değil de yerleşim amaçlı kullanılan binalarda kabin kapısı olan asansörler tercih edilmelidir.
* Asansör kapılarının arasında sıkışma sonucu oluşan kazaların önlenebilmesi için asansörden inerken acele edilmemeli, kapılar kontrol edilerek inilmelidir.
* Asansörlerin aşırı ağırlık taşıması sonucunda oluşan kazaların önlenebilmesi için müsaade edilen ağırlık ve/veya kişi miktarına göre asansörler kullanılmalıdır.
* Asansörlerde şakalaşmamalı, sigara içilmemeli ve eşyalar emniyete alınarak taşınmalıdır.
Yoğun kentleşmenin bir sonucu olarak ortaya çıkan yüksek binalarda kullanılan asansörler, günlük yaşantının önemli araçlarından biri haline geldi. Her gün milyonlarca insan güvenli olduğunu düşünerek bu asansörleri kullanıyor. Günümüzde artık asansör olmayan bir bina düşünülemediği gibi arızalı olması halinde de yaşamı gerçekten zorlaştırılıyor. Altınbaş Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulama ve Araştırma Merkezi (İSGAM) Müdürü Dr. Serdar Ay, asansörlerin faal ve güvenli olmasının büyük önem taşıdığını belirterek, kazaların %74’ünün kullanıcı hatası olduğunu belirtti.
Periyodik bakımlar önemli
Dr. Serdar Ay’ın bu konuda şu bilgileri paylaştı, “Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2022 yılında yayımlanan Asansör Sektör Raporuna göre, ülkemizde toplamda yaklaşık olarak 800.000 asansör hizmet verdiğini, bu rakamın günümüzde 1 milyona yaklaşmakta. Bu rakamın 2012 verilerine göre 101.254 olduğu düşünüldüğünde artan asansör hacmi dikkat çekici. Kamuoyuna yansıyan ölümlü ve yaralanmalı kaza haberleri de aslında periyodik bakımların hayati önemini hatırlatıyor. Asansörlerin ilgili standartlara göre imal edilerek, montajlarının yapılması gerektiği, talimatlar çerçevesinde işletilerek, periyodik bakım ve kontrollerinin zamanında ve aksaksız yapılması gerekmekte.
Asansör kazaları “Kullanıcı Kazası” ve “İşçi Kazası” olarak ikiye ayrılmakta. Bu konuda herkesin belirli bir bilgiye sahip şart. Asansör ve Yürüyen Merdiven Sanayicileri Derneği “AYSAD” tarafından hazırlanan “Türkiye’de 2010-2020 Yılları Arasında Meydana Gelen Asansör Kazaları Raporu” verilerine göre kazaların %74’ü kullanıcı, %26’sı ise işçi kazası sınıfında değerlendiriliyor.
İş kazaları kapsamında gerçekleşen kazalar ağırlıklı olarak asansör boşluğuna düşme, sıkışma ve ezilme, asansör düşmesi, kabin ile birlikte düşme, elektrik ile ilgili kazalar, cisim düşmesi ve makine/ekipman kaynaklı oluşmakta.”
Dr. Serdar Ay deprem kuşağında olan bir coğrafyada yaşadığımız gerçeğini de hatırlatarak vatandaşları, deprem ve yangın durumlarında asansör kullanmamaları konusunda uyardı. Ayrıca doğrudan asansör kazaları ile ilgili olmasa da bulaşıcı hastalık tehlikesine karşı önlem olarak, asansörlerde sosyal mesafeye dikkat edilmesi gerektiği belirtti.
Asansörlerin periyodik bakım ve kontrollerinin A tipi muayene kuruluşunca yapılması gerektiğini vurgulayan Altınbaş Üniversitesinden Dr. Serdar Ay, yapılan değerlendirmeye göre asansöre, kusur durumunu gösteren bilgi etiketlerinin kabin içerisindeki kullanıcıların rahatlıkla görebileceği şekilde kumanda panelinin etrafında en uygun yere ve ana durakta yer alan dış çağrı kumanda panelinin yanına veya durak kapısı kasasının üzerine iliştirilmesi gerektiğini dile getirdi.
Bu bilgiler ışığında asansöre binerken daha bilinçli davranmalıyız.
