Dünya genelinde yaşanan doğurganlık düşüşleri, devletleri endişelendirmeye başladı. Tarihin en yüksek düşüşlerinin görüldüğü doğum oranlarıyla ilgili her devletin kendi önlemi oluşmaya başladı. Bu önlemlerle ilgili detaylar ülkeden ülkeye farklılık gösteriyor.
Türkiye’de de doğum oranları azaldı. Veriler, Türkiye için de tehlike çanlarının çaldığını gösteriyor. Bu sebeple devlet, çiftlerin çocuk sahibi olma fikrine daha sıcak bakabilmeleri için yeni adımlar atmaya hazırlanıyor.
ENDİŞE VERİCİ RAKAMLAR
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) tarafından paylaşılan veriler ışığında, 2023’te Türkiye'deki doğum oranları 1.51 çocuk olarak belirlendi. Bu oran, nüfusun yenilenme düzeyi olarak kabul edilen 2.1 oranının epey altında kaldı. 2001’de ise binde 20.3 olan kaba doğum hızı, 2023’te binde 11.2'ye kadar düştü.
DÜNYA’DAKİ ÖRNEKLER TİTİZLİKLE İNCELENİYOR
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Türkiye'de doğum oranlarını artırmak için Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatları doğrultusunda çalışmalarını yoğunlaştırdı.
Bakanlık, bu kapsamda dünya genelinde farklı ülkelerde uygulanan politikaları inceleyerek Türkiye'nin kültürel ve sosyoekonomik yapısına uygun stratejiler geliştiriyor. Hedef, nüfus artışını teşvik edici ve aile yapısını destekleyici politikaları hayata geçirmek olarak belirlendi.
DİĞER ÜLKELERDE UYGULANANLAR
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın dünya genelindeki doğum oranını artırma politikalarını inceleyerek Türkiye için uygun stratejiler geliştirmesi, birçok ülkeden ilham alabiliyor:
1. Bulgaristan: Doğum iznini 12 aya çıkaran ve bu süre zarfında annelerin maaşlarını tam olarak ödeyen Bulgaristan, annelere işlerine ara verdikleri dönemde mali güvence sağlıyor.
2. Güney Kore: Her yeni doğan çocuk için ailelere aylık 745 dolarlık nakdi destek vererek, çocuk bakımı maliyetlerinin hafifletilmesine yardımcı oluyor.
3. Küba: Yeni doğan bebekler için büyükanne ve büyükbabalara da ücretli izin vererek, geniş aile bireylerinin de bu süreçte aktif rol almasını teşvik ediyor.
4. Finlandiya: Yeni ebeveynlere yönelik "annelik paketi" ile bebek kıyafetleri, kitaplar, bakım ürünleri ve oyuncaklar sunarak, ilk etapta gerekli olan temel ihtiyaçları karşılıyor.
5. Japonya: Çiftlere bebek bakımı konusunda pratik yapma imkanı tanıyan bebek robotlar kullanarak, potansiyel ebeveynler arasında çocuk sahibi olma fikrini popüler hale getiriyor.
6. Çin: "Tek çocuk" politikasını sonlandırarak doğum oranlarını artırmayı hedefliyor ve ikinci çocuk sahibi olan ailelere maddi destek sağlıyor.
7. Danimarka: Doğum izni sürelerini 13 haftadan 24 haftaya çıkararak ebeveynlere daha uzun süreli bir mola verme ve çocuklarıyla daha fazla zaman geçirme imkanı sunuyor.
Türkiye'de bu örneklerden ilham alınarak, doğum oranlarını artırma ve aileleri destekleme yönünde çeşitli politikalar geliştirilebilir. Özellikle finansal teşvikler, genişletilmiş doğum ve ebeveyn izinleri, ve aile destek paketleri gibi uygulamalar, Türk kültürü ve sosyoekonomik yapısına uygun şekilde tasarlanarak hayata geçirilecek. Bu konu, Meclis gündeminde bulunuyor. Çalışan annelere teşvik için kollar sıvandı, doğum izni sürelerinde değişikliğe gidilmesi bekleniyor. Sonucun ortaya çıkması ve tam anlamıyla şekillenmesi için beklenti sürüyor.