Herkese Merhaba! Bu hafta köşemde insanların sınır koyarken zorlandıkları bir konudan bahsettim, ‘hayır’ diyebilmekten.

Bazen insanlar bazı durumlarda “hayır” diyemezler. “Hayır" diyemedikleri için de bazen kendilerini istemedikleri durumlar içerisinde bulurlar. Yapmak istemedikleri şeyleri yapmak zorunda kalıp kendilerinden fedakarlık edebilirler. Bu fedakarlık hali bazen kişinin kendisine zarar getirebilir. Hayatınızda bu şekilde sınır koyamıyorsanız “Hayır” diyebilme becerisini edinmelisiniz.

Neden “Hayır” diyemezsiniz?

• Nasıl söyleyeceğinizi bilemezsiniz. Aslında basitmiş görünse de daha önce hayatlarında sınır koyamamış kişiler için zordur. Bunu diyebilmek için deneme ve pratik gerekir. Etkili iletişim yöntemleri ile karşınızdakinin kalbini kırmadan nasıl hayır dersiniz diye çalışmak gerekir.
• Hayır derseniz karşınızdaki kişinin kalbini kıracağınızı size kırılacağını düşünürsünüz ve kırmamak için kendinizden verirsiniz.
• Reddedileceğinizden, yeterince onaylanmayacağınızdan, çevre tarafından dışlanabileceğinizi düşünürsünüz.
• Karşınızdakini kaybedeceğinizi, yalnız kalacağınızı düşünebilirsiniz.
• Yeterince özgüvenli hissetmezsiniz.
• Büyürken başkalarının sizden bişey istediğinde yapmanız gerektiğine inandırılmışsınızdır. Büyüme ve yetişme şekli olarak bu kendinizi “Evet” demek zorunda hissetmişsinizdir. Yani büyüme ve yetiştiğiniz aile ortamıyla ilgili sebeplerle de hayır diyemeyebilir, sınır koyamayabilirsiniz.

Kimler Hayır Diyemez?

Kendini daha çok yetersiz hisseden insanlar ve sınırını koruyamayan insanlar, korkuları ve kaygıları olan hayatla ilgili endişe taşıyan insanlar hayır diyemezler. Karşılarındaki kişiye sınır koyarlarsa iyi insan olmaktan çıkacaklarını düşünürler. Bu yüzden fiziksel, bedensel, ruhsal, duygusal, kişilik, aile, maddi kaynaklar gibi her türlü yaşantıda ve durumda sınırını koruyamayan kişiler zorlandıkları için de çevre tarafından da suistimale açık olabilirler.

Neden Hayır Demelisiniz?

Duygu, düşünce ve isteklerinizi net olarak söylemek sizin daha iyi iletişim kurmanızı sağlar. İnsanlar ne istediğinizi ve neyi istemediğinizi bilirler ona uygun şekilde davranırlar. İstemediğiniz durumlarda kalmazsınız.

Aile, çocuklar en yakınlar bile söz konusu olsa insanın kendi içerisinde kişisel alana ve yaşam tercihlerine, davranışlarına, mahremiyetine saygı gösterilmesi gerekir. Aile içerisinde bile çocuklar, ebeveyn olarak sizin “Hayır” tavrınızın net olduğunu bilirse istekleri konusunda ısrarcı olmayacaklardır. Çocuklarınız da sağlıklı sınırların neler olduğunu sizden görüp öğreneceklerdir. Eğer nasıl hayır diyeceğinizi bilmiyorsanız psikoterapi ile sizdeki sebeplerin neler olduğu değerlendirilmelidir ve psiko-eğitim, etkili iletişim becerileri, sınır koyma becerileri eğitimi ile desteklenmelisiniz. Kendinizi güzelce ifade ettiğiniz, insanlardan çekinip, kaygı, korkuyla ne cevap vereceğinizi düşünmediğiniz bir iletişim dili sizi yaşam içerisinde daha anlaşılır kılacak ve her alanda başarılarınız artıp sizi kendinizi gerçekleştirme yolunda daha üst noktalara taşıyacaktır.