Leonardo'nun anatomi bilimine yaptığı katkılar
Bir önceki yazımızda dahi sanatçı Leonardo da Vinci''nin hayatından kesitler vermiştik. Bu yazımızda da bilime yaptığı katkılardan söz etmek istiyoruz.
Leonardo Da Vinci, ilköğrenim yıllarında aritmetik ve geometride öğretmenlerini sorduğu sorularla şaşırtacak kadar çabuk ilerledi. Keskin zekası ve yetenekleriyle küçük yaşlarda bile dikkat çekiyordu. Müzikle de ilgileniyor ve oldukça iyi bir şekilde lir çalıyordu. Fakat çocukluk yıllarında en gözde uğraşı resimdi. Babası da bunu fark edince, onu Floransa''nın en önemli atölyelerinden birine verdi.
Leonardo''nun insan vücuduna ilgisinin temelini, figür eskizleri için incelemeler oluşturur. İnsanı olabildiğince canlı ve tüm hareketleri gerçeğe en yakın şekilde çizmek için dış gözlemleri yeterli görmez, vücudun içini de görmek, kemiklerin, kasların ve eklemlerin birbirleriyle ilişkilerini kavramak ister. Anatomi araştırmaları, giderek daha çok zaman ayırdığı başlı başına bir ilgi alanı haline gelir. İnsan organizmasına, çalışma prensiplerini merak ettiği mükemmel bir makine olarak yaklaşır. O dönemin tıp bilimine temel oluşturan antik çağ hekimi Galen''in metinleri, merakını ancak kısmen giderir. Aklına gelen her soruyu sormaya başlar.
Leonardo, gördüklerini çizerek açıklığa kavuşturur. Kesitlerle, ayrıntılı görünüşlerle ve farklı açılardan yaptığı çizimlerle anatominin detaylarını ortaya çıkarır. Çizimleri, bazı detaylardaki yanlışlıklara karşın son derece nettir. Anne karnındaki bebek çizimi için bir insan kadavrasına diseksiyon(anatomizasyon veya kesayır; herhangi bir organizmanın iç yapısını incelemek üzere dışını yarıp parçalara ayrılmasıdır) yapmamış, inekleri inceleyip, oradan elde ettiği sonuçları insan anatomisine uyarlamıştı. Papa, Leonardo''nun insan kadavraları üzerinde diseksiyon yapmasını yasakladığında, dolaşım sistemi üzerine yaptığı araştırmayı devam ettirebilmek için sığır kalpleri kullandı.
Küçük yaşlardaki insan anatomisi üzerine ilgisi, daha sonra onu, gençlere karşı ilgiye yöneltti. Her ne kadar Sigmund Freud onu "fiziksel temastan hoşlanmayan" soğuk biri olduğunu söylese de, o yine de güzele, güzelliklere hayran biriydi.
1476 yılında, 17 yaşındaki model Jacopo Saltarelli ile ilişkisi olduğu gerekçesiyle adı bilinmeyen bir kişi tarafından suçlandı. İki ay süren soruşturma sonucunda, Leonardo''nun babasının saygın konumuna da bağlı olarak hiç şahit bulunamaması nedeniyle dava düştü. Bu olayın ardından Leonardo ve arkadaşları Floransa''daki "Gecenin Bekçileri" isimli örgüt tarafından bir süre takip edildi.
Bu arada Leonardo Da Vinci''nin; Fransa''nın, kuruluşu çok eskilere dayanan Sion Tarikatı''na 1510-1519 yılları arasında üstatlık (Başkanlık) yaptığı bilinir. Leonardo''nun çalışmalarından ve biyografisini yazan erken dönem yazarlardan anlaşıldığı üzere Leonardo dürüst ve ahlaki konularda duyarlı bir kişiydi. Hayata duyduğu saygı onun en azından yaşamının bir evresinde vejetaryen olduğunu göstermektedir.
Leonardo''nun anatomi bilimine yaptığı katkılar yadsınamaz.